Սարգիս Զաքարյան
քաղաքական գործիչ / From Wikipedia, the free encyclopedia
Սարգիս Զաքարյան (Սարգիս Մեծ) (անհայտ - 1187), իշխան, ռազմական և քաղաքական գործիչ։ Զաքարյանների իշխանապետության հիմնադիր։ Դավիթ Շինարարի և Թամար թագուհու ժամանակաշրջանում եղել է վրաց արքունիքի ամիրսպասալար, և հենց վրաց օժանդակությամբ սկսել է զբաղվել Հայաստանի ազատագրության դժվարագույն հարցերով[1]։ Հայրենասիրական մեծ աշխատանք է կատարել ոչ միայն հայերի և Հայաստանի համար, այլև՝ Վրաստանի։ Մինչ նրա՝ վրաց արքունիքում զորքերի գլխավոր հրամանատարի պաշտոնը ստանալը, նա զորավիգ է եղել վրաց Գեորգի Երրորդ արքային, ում դեմ ապստամբություն էր բարձրացվել Օրբելիների տան ներկայացուցիչ Իվանե Օրբելիի գլխավորությամբ։ 1177 թվականին բարձրացված այս ապստամբությունը ճնշվել է վրաց թագավորի կողմից։ Ապստամբ Օրբելիների դեմ հաղթանակից հետո, նրանց տոհմին բնաջնջելուց և խաղաղություն հաստատելուց հետո՝ 1185 թվականին Սարգիս Զաքարյանը նշանակվել է վրաց գլխավոր զորքերի հրամանատար՝ ամիրսպասալար, և սկսել հայ ազտագրական պայքարը։ Սարգիսը հեշտությամբ տիրացել է հայոց հյուսիս-արևելյան տիրույթներին, իսկ գրաված Լոռին դարձրել է Զաքարյանների նստավայր, որն էլ հետագայում ճանաչվել է տոհմի ժառանգական տիրույթ։ Սարգիս Զաքարյանը թաղված է Սանահինի վանքի Զաքարյանների տոհմական դամբարանում։ Նրա գործունեության մասին տեղեկություններ են պահպանվել հիմնականում վրացական աղբյուրներում (հատկապես «Թամարի առաջին պատմիչ» կոչվող երկում)[2]։
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Զաքարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Սարգիս Զաքարյան | |
---|---|
Թագավոր Հայոց/Շահնշահ | |
Իշխանություն | 1160 – 1187 |
Լրիվ անուն | Սարգիս Զաքարյան Երկայնաբազուկ |
Տիտղոսներ | Հայոց և Վրաց ամիրսպասալար |
Ծնվել է՝ | անհայտ |
Մահացել է՝ | 1187 |
Թաղվել է՝ | Սանահինի վանքի տոհմական դամբարան |
Սանահինի վանական համալիր | |
Երկիր | Վրաց թագավորություն |
Ազգություն | Հայ |
Հաջորդող | Զաքարե Բ |
Ուղեկից | Սահակադուխտ Արծրունի |
Տոհմ | Զաքարյաններ |
քաղաքական գործիչ | |
Հայր | Զաքարիա Զաքարյան |
Երեխաներ | Զաքարե Բ, Իվանե Ա, Դոփ, Նանա Զաքարյան |