Platformverval
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Platformverval, ook platformverloedering[1] (Engels platform decay, beter bekend onder de schuttingterm enshittification), is een term waarmee de degradatie of het afnemend nut van een online-omgeving voor de gebruiker wordt bedoeld. De term werd in november 2022 bedacht door schrijver Cory Doctorow.[2] Volgens hem is van “platformverval” sprake bij online-platformen en sociale media zoals Amazon, Facebook, Google Zoeken, Twitter, Bandcamp, Reddit, TikTok, Uber en Unity, en wordt het veroorzaakt wanneer de hebzucht van de platform-eigenaren niet beteugeld wordt.[3]
In een artikel uit 2024 waarschuwde Doctorow ervoor dat platformverval op het internet steeds verder om zich heen grijpt: hij bedacht er zelfs de term "enshittoceen" voor, met een knipoog naar het antropoceen. Tegelijk overliep hij mogelijke tegenmaatregelen.[4]
Doctorow beschreef aan de hand van concrete voorbeelden de verloedering die volgens hem plaatsvond op de meeste populaire platforms.[3] Het begrip won verder aan populariteit in 2023, toen het werd overgenomen door journalisten, die ermee verwezen naar verschillende grote platforms die gratis functies afbouwden of betalend maakten, of andere acties ondernamen die werden gezien als een verslechtering van de functionaliteit op manieren die bedoeld waren om de concurrentie te dwarsbomen en de winst te verhogen.[5][6][1]
De American Dialect Society koos de term “enshittification” als woord van het jaar in 2023.