Etylomorfina, dionina (łac. Aethylmorphinum hydrochloricum, Ethylmorphini hydrochloridum FP XI, syn. Dioninum) – organiczny związek chemiczny, pochodna etylowa morfiny (etylowana grupa hydroksylowa 3-OH przy pierścieniu benzenowym).
Szybkie fakty Nazewnictwo, farm. ...
Etylomorfina
|
Nazewnictwo |
|
Nomenklatura systematyczna (IUPAC) |
3-O-etylomorfina |
Inne nazwy i oznaczenia |
farm. |
morphinum aethylatum hydrochloricum FP II, codethylinum FP IV |
inne |
dionina, kodetylina |
|
Ogólne informacje |
Wzór sumaryczny |
C19H23NO3 |
Masa molowa |
313,39 g/mol |
Identyfikacja |
Numer CAS |
76-58-4 125-30-4 (chlorowodorek) |
PubChem |
5359271 |
DrugBank |
DB01466 |
SMILES |
CCOC1=C2C3=C(CC4C5C3(CCN4C)C(O2)C(C=C5)O)C=C1 |
|
InChI |
InChI=1S/C19H23NO3/c1-3-22-15-7-4-11-10-13-12-5-6-14(21)18-19(12,8-9-20(13)2)16(11)17(15)23-18/h4-7,12-14,18,21H,3,8-10H2,1-2H3/t12-,13+,14-,18-,19-/m0/s1 |
InChIKey |
OGDVEMNWJVYAJL-LEPYJNQMSA-N |
|
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
|
Klasyfikacja medyczna |
ATC |
R05DA01, S01XA06 |
Legalność w Polsce |
środek odurzający grup II-N i III-N |
|
Zamknij
Znajduje zastosowanie w lecznictwie w postaci chlorowodorku (chlorowodorek 3-etoksy-6-hydroksy-4,5-epoksy-N-metylomorfinonu). Podany doustnie chlorowodorek etylomorfiny wchłania się dobrze z przewodu pokarmowego. Związek wykazuje właściwości zbliżone do pozostałych pochodnych alkaloidów fenantrenowych (morfiny, kodeiny, dihydrokodeiny). Wykazuje silniejsze od kodeiny i słabsze od morfiny działanie przeciwbólowe i przeciwkaszlowe. Wykazuje także działanie uspokajające. Związek zastosowany miejscowo wykazuje działanie drażniące. Obecnie stosowany jako silny środek przeciwkaszlowy, znacznie rzadziej jako środek przeciwbólowy (w bólach różnego pochodzenia; jednak w terapii paliatywnej bólów nowotworowych ustępuje miejsca innym środkom, m.in. fentanylowi, morfinie).
Ponadto miejscowo w okulistyce, w leczeniu owrzodzeń rogówki, w zapaleniu tęczówki, wysiękach wewnątrzgałkowych ciała szklistego i jaskrze. Farmakopea Polska podaje, że dawka maksymalna jednorazowa wynosi 0,05 g, dawka maksymalna dobowa: 0,15 g, krople do oczu: 1–3%.
- Preparaty
- Aethylmorphinum hydrochloricum (Dioninum) 1 g – surowiec farmaceutyczny do receptury aptecznej / Zakład Farmaceutyczny „Amara”