Gimnazjon
w starożytności zespół sportowych budowli / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gimnazjon (gr. γυμνάσιον, gymnasion od γυμνός, gymnos 'nagi', gdyż ćwiczono nago) – w starożytnej Grecji był to zespół tylko częściowo krytych budowli, które były przeznaczone do ćwiczeń fizycznych. Jego centralną część stanowił kompleks bieżni, boisk i portyków. W gimnazjonie znajdowały się też palestra i stadion. Plan gimnazjonu zrekonstruowano na podstawie wykopalisk prowadzonych w Delfach, na Delos, Epidauros, Aleksandrii i Olimpii.
Znajdowały się tam:
- szatnia (apodyteron),
- sale do nacierania ciał oliwą (elaiothesion),
- sale do nacierania ciał piaskiem – do masażu (konisterion),
- salki z workami piasku do ćwiczeń w zadawaniu ciosów,
- eksedry, nisze z ławkami – sale wykładowe, rekreacyjne, do rozmów i dyskusji,
- sala ćwiczeń dla młodzieży (ephebeidon),
- boiska do gry w piłkę (sphairisterion),
- bieżnie (dromos),
- miejsce do ćwiczeń w zapasach (palestra),
- łazienki (balaneion) i łaźnie (pyriaterion).
Gimnazjony były integralną częścią greckich miast. Początkowo budowano je z drewna, a od IV wieku p.n.e. zaczęto stawiać gimnazjony z kamienia. W gimnazjonach ateńskich również nauczano i stąd późniejsze szkoły nazywano gimnazjum. W Sparcie służyły one tylko rozwijaniu ciała, ale za to inaczej niż w Atenach do walk zapaśniczych dopuszczano kobiety[1].