Ikona (film)
film dokumentalny Wojciecha Kasperskiego (2016) / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ikona – polski film dokumentalny z 2016 roku w reżyserii Wojciecha Kasperskiego. Obraz przedstawia codzienne życie pacjentek nieistniejącego już rosyjskiego szpitala psychiatrycznego (filia Irkuckiego Obwodowego Szpitala Psychiatrycznego nr 2[3][4]) we wsi Aleksandrowskoje w rejonie bochańskim w obwodzie irkuckim (południowo-wschodnia część Syberii)[5].
Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji | |
Data premiery |
9 grudnia 2016 |
Kraj produkcji | |
Język |
polski |
Czas trwania |
51′28″[2] |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Wojciech Kasperski |
Muzyka | |
Zdjęcia | |
Montaż |
Tymoteusz Wiskirski |
Produkcja |
Delta Film |
Dystrybucja |
Krakowska Fundacja Filmowa |
Strona internetowa |
Ośrodek mieścił się w budynku po wybudowanej w XVIII gorzelni, w której, oprócz zwykłych robotników, pracowali też skazańcy[6][7]. Od 1873 roku mieściło się tam więzienie polityczne Aleksandrowski Central(inne języki)[4][6][7]. W 1956 roku obiekt został przekształcony w zakład psychiatryczny[4][6][7]. Szpital położony 180 km na północ od Irkucka[8][9], dotychczas niedostępny dla ekip filmowych, był jednym z największych na Syberii[10]. W połowie lat 60. XX w. liczba chorych sięgała tu 1200 osób[4]. W czasie kręcenia filmu ta niedofinansowana i znajdująca się w ruinie[11][7] placówka czekała już na nieuchronny moment likwidacji[5].
Przedstawiony w filmie szpital pełni funkcję przytuliska dla osób z ciężkimi i nieuleczalnymi chorobami, dla przestępców oraz dla innych osób wykluczonych społecznie, w tym nawet dla nastolatków z problemami wychowawczymi[12]. Stanowi też źródło utrzymania dla całej wsi (pracował tu co trzeci mieszkaniec[7])[5][9]. Ponad tysiąc[9][13][8] lub nawet półtora[11] tysiąca pacjentów przebywa w ciężkich warunkach pod opieką pięciu lekarzy z poprzedniej epoki[11][10][13][9][8]. Jeden z psychiatrów – pracujący tu od 45[2][13] lat – pełni funkcję przewodnika i narratora stawiającego filozoficzne i metafizyczne pytania[2][11][14].
Jak twierdzi reżyser filmu, w zdobyciu zaufania rozmówców pomógł mu brak umiejętności biegłego komunikowania się w języku rosyjskim[9]. Zgodnie z intencją Kasperskiego, reszta ekipy filmowej nie mówiła wcale w tym języku[9]. Operator musiał być w Rosji po raz pierwszy[13]. Miało to pozwolić skupić się na emocjach i obrazie[9][13].
Prace nad filmem rozpoczęły się w 2007 roku[8]. Początkowo reżyser planował zrealizować film o lekarzach pracujących z osobami nieuleczalnie chorymi[11]. Twórcy sporządzili dokumentację 40[8] rosyjskich szpitali, w tym oddziałów onkologicznych, klinik zajmujących się leczeniem stresu pourazowego oraz szpitali psychiatrycznych[11][13]. Zdjęcia w Aleksandrowski Central kręcono przez dwa miesiące w 2011 roku[uwaga 1][11][13]. Montaż trwał 10 miesięcy[13][8]. Film miał premierę 9 grudnia 2016[1][12].
Do 2015 roku relokowano większość pacjentów[15]. 28 października 2016 ostatni pensjonariusze opuścili placówkę[15].