Nike z Delos
grecka rzeźba / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Nike z Delos – starożytna grecka rzeźba z okresu archaicznego, będąca jednym z najstarszych znanych przedstawień bogini Nike[1][2]. Znajduje się w zbiorach Narodowego Muzeum Archeologicznego w Atenach[3][4].
Autor |
Archermos (?) | ||
---|---|---|---|
Data powstania |
ok. 550 p.n.e. | ||
Medium | |||
Wymiary |
0,90 m | ||
Miejsce przechowywania | |||
Lokalizacja | |||
|
Mierząca 90 cm wysokości[4][5] rzeźba wykonana została z marmuru paryjskiego[3][5]. Datowana na około 550 rok p.n.e.[1][2][4], odnaleziona została w 1877 roku na wyspie Delos[4][5] na terenie sanktuarium Apollina[1] i w obecnym kształcie stanowi rekonstrukcję złożoną z wielu fragmentów[1]. Ubytki obejmują prawą rękę postaci od połowy przedramienia, fragment lewej ręki powyżej nadgarstka, prawą nogę poniżej kostki i lewą poniżej kolana[5].
Na podstawie znalezionej nieopodal bazy z inskrypcją dedykacyjną jest tradycyjnie przypisywana Achermosowi z Chios[1][3][5]. Treść inskrypcji głosi: Uderzający z daleka [Apollinie, przyjmij tę] piękną statuę, dzieło zręcznego Achermosa, od Mikiadesa z Chios...[2] Nie ma jednak pewności, czy baza pochodzi z tego właśnie posągu[1][5]. Istnieją także wątpliwości co do tożsamości przedstawionej postaci[4], która zdaniem części badaczy może być Gorgoną[1].
Rzeźba przedstawia uskrzydloną postać kobiecą ukazaną w biegu, z charakterystycznym dla sztuki okresu archaicznego przyklęknięciem[1][3]. Odziana jest w chiton i peplos[3][5], spięte tarczowatymi broszami[2]. Budowę ciała zaakcentowano wcięciem w talii podkreślonym dodatkowo przez pasek[1]. Kończyny górne są zgięte w stawach łokciowych, jedna skierowana jest ku dołowi, druga uniesiona w górę[1]. Na plecach i piętach wyrastają jej skrzydła[2]. Nike zwrócona jest w lewo, jednak głowę i tors ukazano przodem do oglądającego[1][3]. W uszach postaci oraz wieńczącym czoło diademie widoczne są otwory, w których najprawdopodobniej kiedyś umieszczone były metalowe ozdoby[4][5].