Pogrom w Brzeżanach
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Pogrom w Brzeżanach – pogrom dokonany 6 lipca 1941 roku przez ludność ukraińską z inspiracji niemieckiej na żydowskich mieszkańcach Brzeżan.
Państwo | |
---|---|
Miejsce | |
Data |
6 lipca 1941 |
Liczba zabitych |
250–500 |
Typ ataku | |
Sprawca | |
49°26′28,42″N 24°56′35,16″E |
W ostatnich dniach czerwca 1941 roku, po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej, funkcjonariusze NKWD zamordowali w miejscowym więzieniu od 174 do 300 więźniów. Zwłoki zamordowanych grzebano na terenie zamku w Brzeżanach lub wrzucano do rzeki Złota Lipa[1][2]. Odnalezienie ofiar NKWD posłużyło za pretekst do organizacji pogromu Żydów, których oskarżono o sympatyzowanie z komunizmem[3]. Było to zgodne z dyrektywami Reinharda Heydricha o prowadzeniu wojny na terenie ZSRR, nakazującymi zachęcanie i inspirację pogromów antyżydowskich przez miejscową ludność[4].
- Osobny artykuł: Masakra w więzieniu w Brzeżanach.
4 lipca 1941 roku Brzeżany zostały zajęte przez Wehrmacht. 6 lipca (niedziela) został przez wojskowe władze niemieckie ogłoszony „dniem swobody”. W ten dzień Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów zorganizowała w Brzeżanach manifestację, połączoną z pogrzebem ofiar, mającą na celu uczczenie zakończenia okupacji sowieckiej, na którą przybyło około 5 tys. Ukraińców, głównie z okolicznych wsi. Manifestacja przerodziła się w pogrom.
Kilkudziesięciu Żydów zmuszono do kopania grobów i grzebania ciał ofiar NKWD. Po wykonanej pracy zostali wymordowani przez tłum, według świadka łopatami[5]. Następnie uczestnicy pogromu rozeszli się po mieście grabiąc, bijąc i zabijając Żydów. Ocenia się, że podczas pogromu zabito 250–300[6], bądź nawet 500[7] osób.