Zagożdżonka
rzeka w Polsce / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Zagożdżonka (Łacha[2]) – rzeka, lewy dopływ Wisły[3] o długości 46,21 km[4] i powierzchni dorzecza 568,5 km².
Zagożdżonka w Cudowie koło Pionek | |||
Kontynent | |||
---|---|---|---|
Państwo | |||
Województwo | |||
Lokalizacja | |||
Rzeka | |||
Długość | 46,21 km | ||
Powierzchnia zlewni |
568,5 km² | ||
Średni przepływ |
3 m³/s przy ujściu do Wisły w Świerżach Górnych | ||
Źródło | |||
Miejsce | okolice Czarnej | ||
Współrzędne | |||
Ujście | |||
Recypient | Wisła | ||
Miejsce | |||
Wysokość |
102,5 m n.p.m.[1] | ||
Współrzędne | |||
|
Rzeka wypływa pod wsią Czarna i płynie przez Puszczę Kozienicką. Przepływa przez Pionki i Kozienice. Uchodzi do Wisły w Świerżach Górnych. Jej lewymi dopływami są Czarna, Pianka, Żurawnik i Brzeźniczka, a prawymi Mirenka (Mireń), Trupień, Studzionek, i Kanał Gniewoszowsko – Kozienicki.
Nazwa wzięła się od osady młynarskiej Zagożdżon. Już w średniowieczu Zagożdżonka wykorzystywana była jako źródło energii. Znajdowały się tu liczne młyny i tartaki. Jeszcze w pierwszych latach powojennych pracowało na niej kilkanaście młynów. Energia spadku jej wód napędzała hamernię. W tym celu około 1781 roku przekopano kanał z Kociołek do Kozienic i zmieniono jej bieg (pierwotnie rzeka płynęła od Kociołek przez Śmietanki do Janikowa. Pozostałością jej starego koryta jest zabagniona dolinka, ciągnąca się od młyna w Kociołkach do młyna w Śmietankach.[potrzebny przypis]
Atrakcją przyrodniczą tej rzeki jest m.in. bóbr europejski. W 1224 roku Leszek Biały przyznał biskupowi Iwonowi prawo łowienia bobrów na rzece Czarnej (Zagożdżonka). Na skutek polowań i zmiany środowiska bóbr wyginął na terenie Puszczy Kozienickiej pod koniec XVIII wieku. W dniu 24 listopada 1991 roku bobry zostały sprowadzone ponownie (reintrodukowane) na teren Puszczy Kozienickiej i objęte ochroną. Bobry zaaklimatyzowały się i znajdując dogodne warunki do rozrodu sukcesywnie zasiedliły około 15-kilometrowy odcinek rzeki.[potrzebny przypis]