Kürtler
İranî bir etnik halk / From Wikipedia, the free encyclopedia
Kürtler (Kürtçe: کورد, Kurd), doğuda Zagros Dağları'ndan batıda Toros Dağları'na ve güneyde Hemrin Dağları'ndan kuzeyde Kars–Erzurum platolarına kadar uzanan coğrafi bölgede yoğun yaşayan, 2017 yılı tahminlerine göre dünyada yaklaşık 36–45 milyon[1] nüfusa sahip olan İranî bir halktır. Bugün dünyadaki en büyük Kürt nüfusu, 15–20 milyon civarı[1][18][19] ile Türkiye'de bulunurken; İran, Irak ve Suriye'de de sayıları 3 ila 12 milyon arasında değişen önemli Kürt nüfusları bulunmaktadır.[20] Gerek Orta Doğu'daki siyasi ve sosyal karmaşalar ve sorunlar, gerekse diğer sebepler dolayısıyla özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında oluşan göçler sonucunda Batı Avrupa başta olmak üzere Kuzey Amerika ve Orta Asya gibi farklı bölgelere yerleşmiş bir Kürt diasporası da mevcuttur.[21]
Toplam nüfus | |
---|---|
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
Türkiye | 15–20 milyon[2] |
İran | 10–12 milyon[2] |
Irak | 8–8.5 milyon[2] |
Suriye | 3–3.6 milyon[2] |
Almanya | 1.2–1.5 milyon[3][4] |
Fransa | 150.000 – 250.000[5] |
Azerbaycan | 150.000 – 200.000+[6][7] |
Afganistan | 200.000[7] |
Lübnan | 150.000[7] |
İsveç | 100.000+[8][9] |
Hollanda | 100.000[7] |
İsviçre | 85.000 – 95.000[7] |
Avusturya | 80.000 – 95.000[7] |
Birleşik Krallık | 70.000 – 90.000[7] |
Belçika | 70.000 – 85.000[7] |
Türkmenistan | 60.000[7] |
Gürcistan | 50.000[7] |
ABD | 50.000[7] |
Yunanistan | 40.000 – 50.000[7] |
Ermenistan | 45.000[7] |
Kanada | 30.000+[7] |
Danimarka | 25.000 – 30.000[7] |
Norveç | 25.000 – 30.000[7] |
İtalya | 25.000 – 30.000[7] |
Finlandiya | 15.000 – 18.000[7] |
Japonya | 2.000[10] |
Diller | |
Din | |
Çoğunluk: İslam (çoğunluğu Şâfii Sünnilik, azınlık Hanefi Sünnilik ve Şiilik) Azınlık: Ezidilik, Ehl-i Hakk, Alevilik, Hristiyanlık, Zerdüştlük, Yahudilik |
Kürt sözcüğü en az 17. yüzyıla kadar bir kolektif kimlik terimi haline gelmedi. Sözcük, bundan ziyade Kürtçe konuşan nüfusa (muhtemelen Kürtçe konuşmayan gruplar da dahil), komşu popülasyonlarca verilen bir isimdi. Bölgede yaşayan kitle için bu kimliğin ana belirteci klan ve aşiretlerinin belirledikleri mensubiyetleri olmuştur.[22] Kürt kültürü yüzyıllarca süren etkileşimin de sonucuyla diğer Orta Doğu kültürleriyle çeşitli benzerlikler barındırırken, Kürt dinî inancı oldukça senkretik bir biçimde gelişmiştir.[23] Bugün Kürtlerin çoğunluğu Şafii mezhebine bağlı Sünni Müslümanken, birçok farklı din ve inancın da mensuplarına rastlanır. Bunlara ek olarak Ezidilik ve Ehl-i Hakk gibi Kürtler arasında ortaya çıkan ve Kürt kültür ve dinî anlayışıyla karakterize çeşitli dinî mezhep, akım ve inançlar da mevcuttur.[23][24]