Вишну
From Wikipedia, the free encyclopedia
Вишну (Калып:IPAc-en; Калып:IPA-sa; Санскрит: विष्णु, IAST: санскр. (IAST) Viṣṇu) ул Һинд диненең Һинд дине Илаһларының берсе, Вишнуизм традициясендә Иң Олы Җан Иясе булып тора.[1][2] Вишну Брахма һәм Шиваны керткән Тримурти триадасының "саклаучысы" булып тора.[3]
Вишнуизмда, Вишну Брахман дигән метафизик концепциясенә идентик, ул дөньяга явызлык, хаос һәм җимерүче көчләр янаганда "саклаучы, яклаучы" буларак төрле аватарларны ала.[4] Аның иң мәшһүр аватарларына "Рамаяна"да Рама һәм "Махабхарата"да Кришна булып тора. Ул шулай ук Нараяна, Ананта, Кешава, Трилокинатх, Иштадэва, Джаганнатх, Васудэва, Витхоба, һәм Һари буларак мәгълүм. Агама язмасы Панчаратра Вишнуга табыну ысулын тасвирлыйлар. Махабхаратаның Анушана Парвасында Вишну Сахасранама буларак мәгълүм 1000 исем исемлеген бирә. Ул Һинд диненең Смарта Традициясенең Панчаятана пуджасында биш эквивалент Илаһларның берсе буларак табыныла.[2]
Һинд дине риваятьләрендә, Вишну карасу зәңгәр тәнле һәм дүрт куллы итеп сурәтләнә. Ул аскы сул кулында Падма (символ)ны (лотос чәчәге)н тота, аскы уң кулында, Каумодаки Гада (чукмарын) тота, өске сул кулында Панчаджанья шанкха (кабырчыгын) һәм өске уң кулында Сударшана (дискын) тоткан итеп сурәтләнә. Вишнуның җәясе Шаранга буларак мәгълүм, ә кылычы Нандака буларак мәгълүм. Вишнуның традицион сурәтләнүе хатыны Лакшми белән Шеша еланының боҗраларында ял иткән итеп һәм ул "Галәмне чынлыкка ашсын итеп күз алдына китерә".[5]