Халыҡ-ара берәмектәр системаһы
From Wikipedia, the free encyclopedia
Халыҡ-ара берәмектәр системаһы, СИ (франц. Le Système International d’Unités, SI) — физик дәүмәлдәрҙең системаһы, метрик системаһының хәҙерге варианты. СИ донъялағы иң киң файҙаланылған берәмектәр системаһы булып тора, ул көндәлек тормоштала, фәндәлә һәм техникала ҡулланыла. Хәҙерге заманда СИ донъяның күпселек илдәрендә төп берәмектәр системаһы тип ҡабул ителгән, хатта көндәлек тормошта традицон берәмек булған илдәрҙә лә техникала ҡулланыла. Бик аҙ булған бындай дәүләттәрҙә (мәҫәлән, АҠШта) традицион берәмектәр шундай уҡ ҮС берәмектәре менән билдәле коэффициентҡа бәйләп үҙгәртелә.
Халыҡ-ара берәмектәр системаһының тулы рәсми тасуирламаһы аңлатмалары менән бергә СИ Брошюраһының (франц. Brochure SI, ингл. The SI Brochure) ғәмәлдәге редакцияһында һәм уның Өҫтәмәләрендә була. Уны Халыҡ-ара үлсәм һәм үлсәү бюроһы баҫтыра һәм үҙенең рәсми сайтында урынлаштыра[1][2]. СИ Брошюраһы 1970 йылдан алып баҫыла, 1985 йылдан алып француз һәм инглиз телдәрендә сыға, бер нисә икенсе телдәргә тәржемә ителгән, әммә рәсми тип француз телендәге текст һанала.