Рэспубліка Конга
краіна ў Цэнтральнай Афрыцы / From Wikipedia, the free encyclopedia
Конга, Рэспубліка Конга (фр.: République du Congo) — дзяржава ў Цэнтральнай Афрыцы, на поўнач і поўдзень ад экватара. Плошча 342 тыс. км². Выцягнута з поўначы на поўдзень уздоўж берагоў рэк Конга і Убангі. Мяжуе на поўначы з Камерунам, Цэнтральна-Афрыканскай Рэспублікай, на ўсходзе і поўдні з Дэмакратычнай Рэспублікай Конга, на поўдні з Анголай (паўанклаў Кабінда), на захадзе з Габонам, на паўднёвым захадзе абмываецца Атлантычным акіянам.
| |||||
Дэвіз: «Unité, Travail, Progrès» | |||||
Гімн: «La Congolaise» | |||||
Дата незалежнасці | 15 жніўня 1960 (ад Францыі) | ||||
Афіцыйныя мовы | французская (Кітуба — нацыянальная, лінгала — нацыянальная) | ||||
Сталіца | Бразавіль | ||||
Найбуйнейшы горад | Бразавіль | ||||
Форма кіравання | Рэспубліка | ||||
Прэзідэнт | Дэні Сасу-Нгесо | ||||
Плошча • Усяго • % воднай паверхні | 64-я ў свеце 342 000 км² 3.3 | ||||
Насельніцтва • Ацэнка (2018) • Шчыльнасць | 5 062 021[1] чал. (125-я) 12,8 чал./км² | ||||
ВУП (ППЗ) • Разам |
$35,319[2] | ||||
ІРЧП (2017) | ▼ 0.606[3] (137-ы) | ||||
Валюта | Франк КФА | ||||
Інтэрнэт-дамен | .cg | ||||
Код ISO (Alpha-2) | CG | ||||
Код ISO (Alpha-3) | COG | ||||
Код МАК | CGO | ||||
Тэлефонны код | +242 | ||||
Часавыя паясы | +1 |
Рэльеф пераважна раўнінны і нізкагорны, карысныя выкапні багатыя і разнастайныя — вялікія запасы нафты і руд каляровых металаў. Клімат экватарыяльны, гарачы і вільготны. Уздоўж мяжы з ДР Конга цячэ самая паўнаводная рака Афрыкі — Конга. Прырода адносна слаба ператворана дзейнасцю чалавека, захаваліся некранутыя лясы, балоты, што лічацца адным з самых загадкавых куткоў планеты; вельмі багаты жывёльны свет. У Конга найбольшая ў свеце папуляцыя гарыл.
Першымі насельнікамі сучаснай зямлі Конга былі пігмеі, следам прыйшлі народы банту. Еўрапейцы адкрылі ўзбярэжжа ў 1482, і на працягу стагоддзяў краіна пакутвала ад вывазу рабоў. У 1880 П'ер дэ Браза, у гонар якога названа сённяшняя сталіца, дамовіўся з тубыльцамі аб французскім пратэктараце над Конга. У 1885 годзе ўся краіна стала падуладнай Францыі, а банту былі паступова ліквідаваны. У 1960 Конга стала незалежнай дзяржавай і ў 1960-х – 1980-х будавала сацыялізм. У 1991 у краіне была абвешчана шматпартыйная дэмакратыя.
Прэзідэнцка-парламенцкая ўнітарная рэспубліка. Прэзідэнт Конга Дэні Сасу-Нгесо кіруе краінай з 1979 з перарывам у 1990–1997, такім чынам, з'яўляючыся адным з самых "вопытных" прэзідэнтаў свету. Дзяржаўная мова — французская. Сталіца — Бразавіль.
Насельніцтва — 5,1 млн.чалавек (2018). Прырост высокі, як і ва ўсёй трапічнай Афрыцы. У этнічным складзе пераважаюць народы банту, у рэлігійным — хрысціяне і анімісты. Шчыльнасць насельніцтва невысокая, затое па афрыканскіх мерках вялікія ўдзельная вага гараджан і пісьменнасць жыхароў.
Конга — дастаткова багатая па афрыканскіх мерках краіна. Сакрэт дабрабыту ў даволі значных запасах нафты пры невялікай колькасці насельніцтва. Высокія цэны на нафту дораць Конга "заможныя" гады, за нізкімі цэнамі ідуць гады "нішчымныя". Рэспубліка Конга — член ААН (з 1960), Арганізацыі афрыканскага саюза. У 2019 стала 14-м удзельнікам нафтавага картэлю АПЕК.