Αναρχοκαπιταλισμός
From Wikipedia, the free encyclopedia
Αναρχοκαπιταλισμός ή Αναρχισμός της Ελεύθερης Αγοράς αποκαλείται το ρεύμα εκείνο του φιλελεύθερου καπιταλισμού που αρνείται την ύπαρξη του κράτους, ως αυτόνομου μηχανισμού εξουσίας επί της κοινωνίας και δέχεται την ύπαρξη του συστήματος της οικονομίας της ελεύθερης αγοράς και του κινήτρου του χρηματικού κέρδους ως μοχλού της ανθρώπινης δραστηριότητας. Οι κύριοι θεωρητικοί του αναρχοκαπιταλισμού οραματίζονται ένα κοινωνικό μοντέλο στηριγμένο αποκλειστικά στην ατομική ιδιοκτησία και στην ιδιωτική πρωτοβουλία.
Οι βασικοί τους στόχοι είναι η διαμόρφωση ενός δικαίου στηριγμένου στα αρνητικά δικαιώματα και την ιδιωτικοποίηση όλων των κρατικών θεσμών με σκοπό την εξάλειψη κάθε μορφής άμεσου εξαναγκασμού έναντι οποιουδήποτε πολίτη. Οι αρχές τους στηρίζονται στην αναβίωση της αυστριακής σχολής οικονομικής σκέψης με προσήλωση στα φυσικά δικαιώματα και στην κοσμοθέαση του Τζων Λοκ.
Σύμφωνα με αναρχικούς, δεν έχει καμία σχέση με τον Αναρχισμό. Από τη γέννησή του ο αναρχισμός είναι ενάντια σε κάθε ιεραρχία και απέναντι στην ιδιωτικοποίηση. Σύμφωνα με τον Αναρχισμό, ο καπιταλισμός δημιουργεί φτωχούς και πλούσιους άρα εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους άρα εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους. Είναι ένα φιλελεύθερο δημιούργημα.
Ο αναρχοκαπιταλισμός έχει συνδεθεί με τον κλασικό φιλελευθερισμό, ως πιο συνεπής εκδοχή του τελευταίου, ενώ οι περισσότεροι σοσιαλιστές αναρχικοί θεωρητικοί έχουν αμφισβητήσει το κατά πόσον αποτελεί πραγματικά κάποια τάση του αναρχισμού. Υπήρξαν αναρχοατομικιστές και μουτουαλιστές οι οποίοι αποδέχονταν την ελεύθερη αγορά ως φυσικό τρόπο διανομής των παραγόμενων αγαθών, αλλά μέσα στα πλαίσια ενός κοινωνικού συμβολαίου οργανωμένου ισότιμα και αντιιεραρχικά και όχι βασισμένο στον καπιταλισμό και το κίνητρο του χρηματικού κέρδους.
Στον αγγλοσαξονικό κόσμο ο αναρχοκαπιταλισμός αποκαλείται και ελευθεριακός χώρος ή Ελευθερισμός («libertarianism») λόγω του ότι στα μέσα του 20ου αιώνα ο Μάρεϊ Ρόθμπαρντ από τους πρωτεργάτες της αναβίωσης της αυστριακής σχολής οικονομικής σκέψης στις Η.Π.Α. προσεταιρίστηκε τον συγκεκριμένο όρο από τους Γάλλους ελευθεριακούς σοσιαλιστές (αναρχικούς) του 19ου αιώνα.
Ο ίδιος ο Μάρεϊ Ρόθμπαρντ περιέγραψε αυτή τη νέα χρήση των λέξεων ανοιχτά ως «κατάκτηση» από τους εχθρούς του, λέγοντας: «για πρώτη φορά στη μνήμη μου, εμείς, “η πλευρά μας”, οικειοποιηθήκαμε μια κρίσιμη λέξη από τον εχθρό. Ο όρος “ελευθεριακοί” ήταν από καιρό απλά μια ευγενική λέξη για τους αριστερούς αναρχικούς, δηλαδή για τους αναρχικούς κατά της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, είτε της κομμουνιστικής είτε της συνδικαλιστικής σχολής. Αλλά τώρα τον έχουμε αναλάβει εμείς».[1]
Όμως στον αγγλοσαξονικό κόσμο όρος ελευθερισμός έχει πολλές έννοιες, ο αναρχοκαπιταλισμός είναι μία ακραία ελευθεριακή έκφανση του δεξιού παρακλαδιού του, ενώ μπορεί οικονομικά να έχει δεξιά ή αριστερά χαρακτηριστικά και δεν είναι απαραίτητα υπέρ της κατάργησης του κράτους.[2][3]