Σύστημα Πέντε Βουνών
δίκτυο βουδιστικών ναών στην Κίνα και την Ιαπωνία / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Σύστημα Πέντε Βουνών και Δέκα Μοναστηριών (五山十刹制度, κινεζικά: Wushan Shicha, Ιαπωνικά: Gozan Jissetsu Seido), πιο συχνά αποκαλούμενο απλά Σύστημα Πέντε Βουνών, ήταν δίκτυο βουδιστικών ναών Τσαν (Ζεν), που επιχορηγούνταν από το κράτος και που δημιουργήθηκαν στην Κίνα κατά την δυναστεία Νότια Σονγκ (1127–1279). Ο όρος «βουνό» σε αυτό το πλαίσιο σημαίνει «ναός» ή «μοναστήρι», και υιοθετήθηκε, επειδή πολλά μοναστήρια χτίστηκαν σε απομονωμένα βουνά. Το σύστημα ξεκίνησε από την Ινδία και αργότερα υιοθετήθηκε επίσης στην Ιαπωνία κατά την ύστερη περίοδο Καμακούρα (1185–1333). [1]
Στην Ιαπωνία, οι δέκα υπάρχοντες ναοί «Πέντε Βουνά» (πέντε στο Κιότο και πέντε στην Καμακούρα της Καναγκάουα) προστατεύονταν και ελέγχονταν από το σογκουνάτο. [1] Με τον καιρό, έγιναν ένα είδος κυβερνητικής γραφειοκρατίας, που βοήθησε το σογκουνάτο Ασικάγκα να σταθεροποιήσει τη χώρα κατά τη διάρκεια της ταραγμένης περιόδου Νανμπόκου-τσο. Κάτω από τους δέκα ναούς Γκοζάν υπήρχαν δέκα ναοί οι λεγόμενοι Τζισέτσου (Jissetsu, 十刹), ακολουθούμενοι από ένα άλλο δίκτυο ναών, που ονομαζόταν Σοζάν (Shozan, 諸山, κυριολεκτικά πολλοί ναοί). [2] Οι όροι Γκοζάν και Σύστημα Πέντε Βουνών χρησιμοποιούνται τόσο για τους δέκα κορυφαίους ναούς όσο και για το δίκτυο Σύστημα Πέντε Βουνών γενικά, συμπεριλαμβανομένου του Τζισέτσου και του Σοζάν.
Παλαιότερα υπήρχε στην Καμακούρα ένα παράλληλο «Σύστημα Πέντε Βουνών» γυναικείων μοναστηριών, που ονομάζονταν Αμαγκοζάν (Amagozan, 尼五山), από τα οποία το διάσημο Τοκέι-τζι είναι ο μόνος επιζών ναός. [3]