Aventicum
From Wikipedia, the free encyclopedia
Aventicum erromatar aztarnategi arkeologiko bat da, Helvetia erromatar probintziaren hiriburua zena. Hiri hau, gaur egun, Avenches Suitzako udalerriaren gainean dago, Morat lakuaren hegoaldean, Broye lautadan, 445 metroko altueran. Bide sareko toki estrategiko batean zegoen (Leman lakuaren ertzak Vindonissa eta Augusta Raurica hiri erromatarrekin lotzen dituen bidean), baita ibai sarean ere, Morateko lakuarekin lotzen zuen sarbide kanal bati esker.
Hiria, ziur aski, ex nihilo[oh 1] sortua izan zen I. mendearen hasieran, Tiberioren garaian, konkistatu berri zuten helveziarren lurraldearen hiriburu bezala, Italia eta Britaniarekin lotzen zuen errepidearen beste aldean, Klaudioren pean eraikia. Vespasiano enperadorearen gobernupean, han hazi zena, Aventicum kolonia estatusera igo zen K. a. 72an. K. a. 36an, bere urrezko aroan sartu zen unea. Hiriko harresiak 5,6 kilometroko luzera zuen (3,5 milia), baina defentsarako erabilezina zen, eta, zalantzarik gabe, hiriaren egoera erakusteko asmoa zuen.
I. mendetik III. mendera, 20.000 biztanle baino gehiago zituen Suitza modernoko hiririk handiena izan zen. Komunikazioak hobetu egin ziren eta egurrezko etxebizitza gehienak harriz berreraiki ziren.
Avencheseko anfiteatro erromatarraren dorrean dagoen Erromatar Museoan, orain arte egindako ikerketa arkeologikoen aztarna ugari daude ikusgai. Lanaren zati handi bat 1884tik egiten da, afizionatu talde batek Pro-Aventico[1] elkartea sortu zuenetik. Hauen artean, antzinako organo hidrauliko bat[2] dago, gutxi gora behera osoa, eta, batez ere, 1600 gr eta 33 cm-ko altuera duen Marko Aurelioren urrezko busto ospetsua, 180 inguruan egina, edo, beharbada, Juliano Apostatarena (361-363), gertu dagoen akueduktu baten garbiketetan aurkitu zena 1939an.
Aipagarriak dira, baita ere, antzoki baten, Foroaren eta oppidumaren aztarnak, defentsarako helburuarekin baino ospearen helburuarekin, 6 kilometroko perimetroa, 73 dorre eta lau ate.[3]
Herrian kareharrizko tenplu bat egon zen, mendeetan zehar ia erabat suntsitua, bertako kare iturri izan delako, lesena pare bat eta zutabe bat baino geratzen ez direlarik, cigogner bezala ezagutzen dena, bere garaian, zikoina habia batek okupatua zegoelako. Bere data, I. mendearen amaierakoa da.