آبخوان
From Wikipedia, the free encyclopedia
آبخوان[1] یا سفرهٔ آب، آبزا[2] (به انگلیسی: aquifer) قسمتی از پوستهٔ زمین است که سوراخها یا خلل و فرج سنگهای آن از آب مملو و اشباع شده باشد. معمولاً منافذ و سوراخهای سنگها بر اثر بارندگیهای ممتد از آب پر شده و با رسیدن به سطح غیرقابل تراوشی مانند سنگهای رسی در همانجا متوقف میگردد و به شکل چشمهسارهای مختلفی در سطح زمین آشکار میشود. بدیهی است متناسب با خارج شدن آب از این چشمهها سطح آبهای زیرزمینی افت کرده و پائین میرود. قاعدتاً سطح آبهای زیرزمینی در فصلهای مرطوب بالا آمده و برعکس در فصلهای خشک پائین میرود ولی هیچگاه از سطح معینی بالاتر یا پائینتر نخواهد رفت. پائینترین سطح آب زیرزمینی هر منطقه را سطح آب دائمی آن منطقه مینامند.[3]
آبخوان یا سفرهٔ آب زیرزمینی یک لایهٔ آبدار زیرزمینی است که در لایههای تحکیم نیافته (گراول، ماسه و سیلت) یا در سنگهای دارای درز و شکاف ایجاد میشود. این آب میتواند از طریق چاه بهرهبرداری شود. آبخوان ناتراوا[4] و آبخوان کمتراوا،[5] نامهای است که به لایههای آبدار با درجات مختلف قابلیت آب دادن و ذخیرهسازی داده میشود.[6]