خرمآباد
مرکز استان لرستان، ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
خُرَّمآباد ( تلفظ راهنما·اطلاعات) (به لری: خورمووه) شهری است در غرب ایران و مرکز استان لرستان است. جمعیت خرمآباد طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران، ۳۷۳٬۴۱۶ نفر بوده است.[8] شهر در ارتفاع ۱۱۴۷٬۸ متری از سطح دریا و در میان درههای زاگرس قرار دارد. فاصله خرمآباد تا تهران ۴۹۰ کیلومتر است و به دلیل قرار گرفتن در مسیر تهران - جنوب دارای اهمیت ارتباطی و راهبردی است. آزادراه شماره پنج ایران از این شهر عبور میکند.
خرمآباد | |
---|---|
شهر | |
لقب(ها): | |
موقعیت شهر خرمآباد روی نقشه ایران | |
مختصات: ۴۸°۳۵′ شمالی ۳۳°۴۸′ شرقی | |
کشور | ایران |
استان | لرستان |
شهرستان | خرمآباد |
بخش | مرکزی |
مدیریت | |
• نوع | شورای شهر |
• شهردار | داریوش بارانی بیرانوند[4] |
مساحت | |
• شهر | ۶۲ کیلومتر مربع (۲۳٫۹ مایل مربع) |
• خشکی | ۶۲ کیلومتر مربع (۲۳٫۹ مایل مربع) |
بلندی | ۱۱۴۷٬۸ متر (۳۷۶۳ پا) |
جمعیت | |
• تراکم | ۷۲۰۰/کیلومتر مربع (۱۸۶۰۰/مایل مربع) |
• شهری | ۳۷۳٬۴۱۶ نفر[5][یادداشت 1] |
• رتبه جمعیت در ایران | بیست و سوم |
منطقه زمانی | یوتیسی +۳:۳۰ (ساعت رسمی ایران) |
پیششماره(های) تلفن | ۰۶۶[6] |
مسیرها | آزادراه ۵ جاده ۳۷ جاده ۶۲ |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران 31[7] |
وبگاه |
در محل کنونی خرمآباد از دوره ایلامیان شهری با نام خایدالو وجود داشته و شهر شاپورخواست به دستور شاپور دوم بر خرابههای آن و در حدود محل کنونی شهر ساخته شده است. آثار تاریخی به جای مانده نشان میدهد خرمآباد یکی از شهرهای مهم غرب ایران در دوره ساسانیان بوده و فلکالافلاک یا دژ شاپورخواست از آثار به جای مانده دوره ساسانیان نماد شهر است. خرمآباد همچنین یکی از پایتختهای هزاراسپیان و آل حسنویه بوده است.
جاذبههای گردشگری تاریخی و طبیعی متعددی در سطح شهر خرمآباد وجود دارد که از آن جمله میتوان به فلکالافلاک، مناره آجری، پل شاپوری، گرداب سنگی، سنگ نبشته، آرامگاه باباطاهر و دریاچه کیو اشاره کرد بهطوریکه این شهر برای نخستین بار در ایران از سوی دفتر منطقهای سازمان ملل به عنوان یک شهر نمونه گردشگری انتخاب شده است. شهر خرمآباد دارای آب و هوایی مدیترانهای با میزان بارندگی بسیار به ویژه در فصلهای بهار و زمستان است و از این روی ششمین مرکز استان پربارش در ایران محسوب میشود. شهرداری خرمآباد در سال ۱۳۰۶ تأسیس و این شهر پس از جدایی استان لرستان از خوزستان در سال ۱۳۴۶ خورشیدی به عنوان مرکز استان تعیین شد. مردم لر در این شهر ساکن هستند[9] و بهطور کلی اهالی خرمآباد بخشی از مردم فیلی بهشمار میآیند. زبان اصلی مردم این شهر لری خرمآبادی است.[10][11]
وضعیت اشتغال در خرمآباد از شرایط چندان مطلوبی برخوردار نیست و نرخ بیکاری در بین سنین ۱۹ تا ۲۴ سال ۳۵/۵ درصد است. پتروشیمی خرمآباد و شرکت صدر فولاد از جمله مهمترین صنایع فعال در خرمآباد هستند.
این شهر دارای ده بیمارستان، پنج کتابخانهٔ عمومی، دو سینما، دوازده هتل، ده پارک درونشهری و شش مرکز آموزش عالی است.