ماجرای دریفوس
From Wikipedia, the free encyclopedia
ماجرای دریفوس (به فرانسوی: l'affaire Dreyfus) یک رسوایی سیاسی بود که جمهوری سوم فرانسه را از سال ۱۸۹۴ تا پایان ماجرا در سال ۱۹۰۶ درگیر خود کرد. این ماجرا در طول سالیان تبدیل به نمادی از بیعدالتی مدرن در جهان فرانسهزبان شده[1] و همچنان یکی از برجستهترین نمونههای اشتباه قضائی و یهودستیزی به حساب میآید. مطبوعات و افکار عمومی تأثیر و نقش بسیار مهمی در این ماجرا داشتند.
در درستی این مقاله اختلاف نظر وجود دارد. |
ماجرا زمانی آغاز شد که سروان آلفرد دریفوس در دسامبر ۱۸۹۴ به خیانت متهم گردید. دریفوس یک افسر یهودیتبار ۳۵ سالهٔ اهل آلزاس در توپخانهٔ ارتش فرانسه بود و او را به نادرستی متهم کرده بودند که اسرار ارتش فرانسه را در اختیار سفارت آلمان در پاریس گذاشته و مرتکب خیانت شدهاست. مجازاتی که برای او تعیین کردند حبس ابد در جزیرهٔ شیطان واقع در گویان فرانسه بود[2] و او نزدیک به ۵ سال از مجازات خود را در این جزیره تحمل کرد.
در سال ۱۸۹۶ شواهدی به دست آمد (عمدتاً از طریق تحقیقی که ماریه ژرژ پیکوارت، رئیس واحد ضدجاسوسی، انجام داده بود) که نشان میداد دریفوس بیگناه است و مقصر واقعی یک سرگرد ارتش فرانسه به نام فردینان والزین استرازی بودهاست. مقامات عالیرتبهٔ ارتش فرانسه جلوی انتشار این شواهد جدید را گرفتند و یک دادگاه نظامی که تنها دو روز طول کشید، بدون ذکر نام استرازی را تبرئه کرد. ارتش فرانسه، بر اساس یک سری اسناد جعلی، اتهامات جدیدی علیه دریفوس مطرح کرد. به دنبال این وقایع، نامهٔ سرگشادهٔ مشهور امیل زولا با عنوان من متهم میکنم...! در روزنامهٔ L'Aurore منتشر شد که جنبشی در حمایت از دریفوس به راه انداخت و دولت را تحت فشار گذاشت تا پروندهٔ او را بازگشایی کند.
در سال ۱۸۹۹، دریفوس را برای محاکمهٔ مجدد به فرانسه بازگرداندند. رسوایی سیاسی و قضائی بزرگی که در پی این اتفاق روی داد، جامعهٔ فرانسه را دو پاره کرد: کسانی که حامی دریفوس بودند (و اکنون Dreyfusards خوانده میشوند) مانند سارا برنارد، آناتول فرانس، شارل پگی، آنری پوانکاره و ژرژ کلمانسو؛ و کسانی که او را محکوم میکردند (و اکنون anti-Dreyfusards خوانده میشوند) مانند ادوار درومون که مدیر و ناشر روزنامهٔ یهودستیز La Libre Parole بود. در محاکمهٔ مجدد، دریفوس را باز هم مجرم شناختند و به ۱۰ سال حبس محکوم کردند اما دریفوس مورد عفو قرار گرفت و آزاد شد. در سال ۱۹۰۶، دریفوس را از اتهامات پیشین تبرئه و با درجهٔ سرگرد در ارتش فرانسه منصوب کردند. او در کل دوران جنگ جهانی اول در ارتش فرانسه بود و خدمت خود را با درجهٔ سرهنگ دوم در نیروی زمینی فرانسه به پایان رساند. دریفوس در سال ۱۹۳۵ درگذشت.
ماجرای دریفوس از سال ۱۸۹۴ تا ۱۹۰۶، جامعهٔ فرانسه را به گروههای مختلف تقسیم کرد از جمله مدافعان جمهوری، حامیان دریفوس که مخالف کلیسا و طرفدار ارتش بودند، و مخالفان دریفوس که عمدتاً کاتولیک بودند. این رخداد، عرصهٔ سیاسی فرانسه را به تلخی کشاند و موجب رادیکال شدن فضا شد.