مالی
کشوری در قارهٔ آفریقا / From Wikipedia, the free encyclopedia
مالی (به فرانسوی: Mali) با نام رسمی جمهوری مالی (به فرانسوی: république du Mali) کشوری محصور در خشکی واقع در غرب آفریقا است. مالی از شمال خاوری با الجزایر، از خاور و جنوب خاوری با نیجر، از جنوب خاوری با بورکینافاسو، از جنوب با ساحل عاج، از جنوب باختری با گینه، از خاور با سنگال و از شمال باختری و باختر با موریتانی مرز مشترک دارد. مالی در جنوب صحرای بزرگ آفریقا قرار گرفته و بخشهایی از آن در این صحرا واقع شدهاست.
جمهوری مالی | |
---|---|
شعار: "Un peuple, un but, une foi" (فرانسوی) "یک مردم، یک هدف، یک کیش." | |
موقعیت مالی (green) | |
پایتخت و بزرگترین شهر | باماکو ۱۲°۳۹′ شمالی ۸°۰′ غربی |
زبانهای ملی |
|
گروههای قومی |
|
دین(ها) | |
نام(های) اهلیت | Malian |
حکومت | حکومت متمرکز نظام نیمهریاستی جمهوری هم اکنو تحت حاکمیت یک خونتای نظامی[2] |
• Interim President | باه نداو |
Assimi Goïta | |
• نخستوزیر | Moctar Ouane |
• رئیس مجلس ملی | Vacant |
قوه مقننه | مجلس ملی |
استقلال | |
• از فرانسهa | ۲۰ ژوئن ۱۹۶۰ |
• به عنوان مالی | ۲۲ سپتامبر ۱۹۶۰ |
مساحت | |
• کل | ۱٬۲۴۰٬۱۹۲ کیلومتر مربع (۴۷۸٬۸۴۱ مایل مربع) (۲۳ام) |
• آبها (٪) | ۱٫۶ |
جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۰ | ۲۰٬۲۵۰٬۸۳۳[3] (۵۹ام) |
• سرشماری نوامبر ۲۰۱۸ | ۱۹٬۳۲۹٬۸۴۱[4] |
• تراکم | ۱۱٫۷ بر کیلومتر مربع (۳۰٫۳ بر مایل مربع) (۲۱۵ام) |
تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۱۸ |
• کل | $۴۴٫۳۲۹ بیلیون[5] |
• سرانه | $۲٬۲۷۱[5] |
تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۱۸ |
• کل | $۱۷٫۴۰۷ بیلیون[5] |
• سرانه | $۸۹۱[5] |
شاخص جینی (۲۰۱۰) | ۳۳٫۰[6] |
شاخص توسعه انسانی (۲۰۱۸) | ۰٫۴۲۷[7] ۱۸۴ام |
واحد پول | فرانک سیافای آفریقای غربی (XOF) |
منطقه زمانی | یوتیسی (ساعت گرینویچ) |
جهت رانندگی | right[8] |
پیششماره تلفنی | +۲۲۳ |
دامنه سطحبالا | .ml |
|
پایتخت آن باماکو است که در جنوب باختری کشور قرار گرفتهاست. مالی یکی از فقیرترین کشورهای جهان است و ۲۰٬۲۵۱٬۰۰۰ نفر جمعیت دارد[9]که بیش از ۱۰ درصد از آنها در پایتخت ساکنند. حدود نیمی از مردم مالی زیر خط فقر زندگی میکنند.[10] طلا، اورانیوم، کشاورزی، دامداری و نمک از منابع طبیعی مالی هستند.[11] این کشور سومین تولیدکنندهٔ بزرگ طلا در قارهٔ آفریقا است.[12] مالی در قدیم بخشی از یک امپراتوری به نام امپراتوری مالی بود.
در شمال مالی از ژانویه ۲۰۱۲ درگیریهایی آغاز شد. در ۲۲ مارس ۲۰۱۲ گروهی از سربازان کنترل کاخ ریاست جمهوری را بهدست گرفته و دولت مالی را منحل اعلام کرده و قانون اساسی آن را به حال تعلیق درآوردند.[13] اسلامگرایان جداییطلب شمال مالی منطقه شمال را «اَزَواد» مینامند و در ۶ آوریل ۲۰۱۲، شورشیان موسوم به «جنبش ملی برای آزادی ازواد» جدایی کشوری به نام ازواد را از مالی اعلام کرد.[14] مدت کوتاهی پس از آن، این جنبش توسط گروههای اسلامگرای مرتبط با القاعده به حاشیه رانده شد و خواستههای خود را برای جدایی از مالی کنار گذاشت. شورشیان اسلامگرای افراطی بعد از اعمال کنترل نظامی در مناطق شمال به اجرای مقررات اسلامی به سبک طالبان در افغانستان پرداختند.[15] سربازانی که در پایتخت، قدرت را در دست گرفتهاند به دیونکوندا ترائوره، رئیس مجمع ملی، اجازه دادند تا مطابق با قانون اساسی به عنوان رئیس دولت عمل کند، اما این سربازان نیز همچنان قدرت قابل توجهی در دولت دارند. برنامههایی برای بازپسگیری کنترل در شمال کشور با کمکهای بینالمللی در حال انجام است و در این رابطه نظامیان فرانسه به یاری دولت مالی شتافته و مواضع شورشیان شمال را بمباران کردهاند.[16] دولت موقت قصد دارد پس از فیصله یافتن غائله شمال، انتخابات ملی را که مدتها به تأخیر افتاده برگزار کند. البته باید اضافه کرد که کشور مالی یک از مستعمرات قدیم کشور فرانسه است و این کشور به دلیل وجود منابع طلا و اورانیوم در مالی به سادگی دست بردار این سرزمین نخواهد بود و القاعده هم چشم به منابع غنی طلا و اورانیوم دوختهاست.
۴۴٪ از جمعیت مالی در مناطق شهری سکونت دارند. میانگین سنی مردم مالی ۱۶٫۳ سال است. امید به زندگی برای مردان ۵۹٫۷ سال و برای زنان ۶۱٫۴ سال است.[17]