هیپوتالاموس
غده ای در مغز / From Wikipedia, the free encyclopedia
زیرنهنج یا هیپوتالاموس (به انگلیسی: Hypothalamus)، غدهای است در مغز، که دستگاه عصبی را با کمک غدهٔ هیپوفیز به دستگاه غدد درونریز متصل میکند. این غده پایینتر از تالاموس واقع شده و بخشی از سامانه لیمبیک است.[1] بهطور کلی، در اصطلاحشناسی نوروآناتومی، به قسمت پشتی مغز میانجی، هیپوتالاموس گفته میشود که در مغز همه مهرهداران این غده یافت میشود.[2] این عضو در انسانها تقریباً بهاندازه یک بادام است.
هیپوتالاموس | |
---|---|
جزئیات | |
شناسهها | |
لاتین | hypothalamus |
MeSH | D007031 |
شناسه نورولکس | birnlex_734 |
TA98 | A14.1.08.401 A14.1.08.901 |
TA2 | 5714 |
FMA | 62008 |
هیپوتالاموس بعضی از روندها و فعالیتهای سوختوسازی و دستگاه عصبی خودمختار را تنظیم میکند و همچنین نوروهومونهای مخصوصی، معروف به هورمونهای آزادکننده یا هیپوتالاموسی، را سنتز و ترشح میکند که به وسیله آنها ترشح هورمونها از غده هیپوفیز، تحریک یا مهار میشود. هیپوتالاموس نقش بسیار گستردهای در تعادل و پایداری بدن انسان دارد؛ بهطوری که دمای بدن، گرسنگی، جنبههای مهم والدگری و رفتار دلبستگی مادرانه، تشنگی[3]، خستگی، خواب و چرخه شبانهروزی را تنظیم میکند.[4]
بخش قدامی یا سوپراکیاسماتیک، بخش میانی یا توبرال، بخش خلفی و بخش خارجی از قسمتهای مختلف هیپوتالاموس هستند که هر بخش هستههایی دارد. قسمت خارجی هستههای پره اپتیک خارجی و هیپوتالاموس خارجی را شامل میشود. هیپوتالاموس خارجی مرکز تنظیم و تحریک گرسنگی و تشنگی است و اختلال در عملکرد آن باعث بی اشتهایی و لاغری میشود. هستههای خلفی بهطور کلی رفتارهای مربوط به بقا و کنترل سیستم سمپاتیک و تنظیم حرارت بدن در پاسخ به سرما را بر عهده دارند.