Gaeilge Chonnacht
canúint⁊stair / From Wikipedia, the free encyclopedia
Is í Gaeilge Chonnacht an cineál Gaeilge a labhraítear i gCúige Chonnacht, is é sin, i gContae na Gaillimhe agus i gContae Mhaigh Eo. Labhraítear Gaeilge Chonnacht in áiteanna éagsúla eile sa tír; ar ndóigh i nGaeltacht na Mí (Ráth Cairn agus Baile Ghib). Tá Gaeilge Chontae na Gaillimhe réasúnta láidir i gcónaí, ach is dócha nach bhfuil an teanga róláidir in aon áit i Maigh Eo a thuilleadh. Is í Ceathrú Thaidhg (nó Dún Chaocháin i gcoitinne) an áit is láidre Gaeilge i gContae Mhaigh Eo.
Eapainm | Cúige Chonnacht |
---|---|
Cineál | canúint |
Canúint na | an Ghaeilge |
Úsáid | |
Dúchasach do | Cúige Chonnacht |
Aicmiú teangeolaíoch | |
teanga dhaonna teangacha Ind-Eorpacha teangacha Ceilteacha Ceiltis na nOileán teangacha Gaelacha an Ghaeilge |
Maidir leis na canúintí gaolmhara a chuaigh in éag le déanaí, bhí lucht curtha in eagar an Linguistic Atlas and Survey of the Irish Dialects[1] ábalta cuid mhaith eolais a bhailiú ó na cainteoirí deireanacha i ndeisceart Chontae Shligigh agus in iardheisceart Chontae Liatroma, chomh maith le Contae an Chláir.
Na chéad chanúineolaithe a chuaigh i ngleic le canúintí nua-aimseartha na Gaeilge, bhí siad den tuairim gur chóir gan ach dhá mhórchanúint Gaeilge a aithint, is é sin, an ceann thuaidh agus an ceann theas, agus an teorainn idir an dá mhórghrúpa seo canúintí ag rith trasna na hÉireann ó Chaoláire na Gaillimhe go Cuan Bhaile Átha Cliath. Inniu, glactar leis go bhfuil sé níos praiticiúla trí mhórchanúint - Gaeilge Uladh, Gaeilge Chonnacht agus Gaeilge na Mumhan - a aithint, agus go bhfuil cúiseanna teangeolaíochta leis an deighilt seo, sa bhreis ar na cúiseanna follasacha tíreolaíochta.