Վիժում
հղիության ընդհատում / From Wikipedia, the free encyclopedia
Վիժում, հայտնի է նաև որպես սպոնտան աբորտ կամ հղիության կրելախախտ, սաղմի կամ պտղի մահն է, նախքան այն կկարողանա ինքնուրույն կենսագործունեություն ծավալել[1][2]։ Որոշ մարդիկ հղիության 20-րդ շաբաթից հետո պտղի մահն անվանում են վաղաժամ ծնննդաբերություն[3]։ Վիժման ամենատարածված ախտանիշը անցավ հեշտոցային արյունահոսությունն է[1]։ Հետո կարող են առաջանալ տխրություն, տագնապայնություն և մեղքի զգացում[4][5]։ Արգանդից հեշտոցով կարող է դուրս գալ մակարդուկանման նյութ կամ հյուսվածք[6]։ Շարունկական վիժումների արդյունքում կնոջ մոտ զարգանում է անպտղություն[7]։
Վիժում Miscarriage | |
---|---|
Տեսակ | հիվանդություն, ախտանիշ կամ նշան և Հղիության բարդություններ |
Պատճառ | սամի քրոմոսոմային անոմալիաներ, արգանդի անոմալիաներ, տրավմա, վարակներ և այլն |
Հիվանդության ախտանշաններ | հեշտոցային արյունահոսություն՝ ցավով կամ առանց դրա |
Բժշկական մասնագիտություն | մանկաբարձություն/գինեկոլոգիա, նեոնատոլոգիա, մանկաբուժություն |
ՀՄԴ-9 | 634634 |
ՀՄԴ-10 | O03 |
Հոմանիշներ | հղիության կրելախախտ, հղիության վաղաժամկետ կորուստ |
Ռիսկի գործոններ | ծնողների մեծ տարիքը, նախկինում ունեցած վիժումները, ծխելը, ալկոհոլի չարաշահումը, ճարպակալումը, շաքարային դիաբետը և այլն |
Ախտորոշում | ֆիզիկալ զննում, խորիոնային գոնադոտրոպինի որոշում, ուլտրաձայնային հետազոտություն (ՈւՁՀ) |
Տարբերակիչ ախտորոշում | արտարգանդային հղիությունից, սաղմի իմպլացնտացիայի ժամանակ առաջացող արյունահոսությունից |
Բուժում | դեղորայքային բուժում, բեղմնավորման արգասիքների վիրահատական հեռացում (վակուում ասպիրացիա, կյուրետաժ), հոգեբանական աջակցություն |
Բարդություններ | վարակ, ուժգին արյունահոսություն, դեպրեսիա, սուգ |
Կանխարգելում | Նախածննդյան խնամք |
Հաճախություն | հղիությունների 10-50% |
Սկիզբը | սովորաբար մինչև հղիության 20-րդ շաբաթը |
Miscarriage Վիքիպահեստում |
Վիժման ռիսկի գործոններն են ծնողի մեծ տարիքը, նախկինում ունեցոած վիժումը, ծխելը, ճարպակալումը, վահանագեղձի խնդիրները և որոշ դեղերի ու ալկոհոլի օգտագործումը[8][9]։ Վիժումների 80%-ը տեղի է ունենում հղիության առաջին 12 շաբաթների ընթացքում (առաջին եռամսյակ)[1]։ Դեպքերի կեսում վիժման պատճառը պտղի քրոմոսոմային անոմալիաներն են[1][10]։ Վիժման ախտորոշումը ներառում է ստուգումը արգանդի վզիկը բաց է թե փակ, արյան մեր խորիոնային գոնադոտրոպինի որոշումը (ԽԳ) և ուլտրաձայնային հետազոտությունը (ՈւՁՀ)[11]։ Նույնանման ախտանիշներ կարող են առաջացնել արտարգանդային հղիությունը և իմպլանտացիոն արյունահոսությունը[1]
Կանխարգելումը հնարավոր է լավ կազմակերպված նախածննդյան խնամքի միջոցով[12]։ Թմրանյութերից, ալկոհոլից, ինֆոկցիոն հիվանդություններից և ճառագայթումից խուսափելը նվազեցնւմ է վիժման ռիսկը[12]։ Առաջին 7-14 օրերի ընթացքում որևէ յուրահատուկ բուոժում անհրաժեշտ չէ[9][13]։ Այդ ժամկետում վիժումների մեծամասնությունն ընթանում են առանց լրացուցիչ միջամտությունների անհրաժեշտության[9]։ Ժամանակ առ ժամանակ անհրաժեշտ է լինում միզոպրոստոլի կամ վակուում-ասպիրացիայի կիրառում՝ մնացորդային հյուսվածքները հեռացնելու համար[13][14]։ Ռեզուս բացասական արյուն ունեցող կանանց դեպքում կարող է անհրաժեշտ լինել հակառեզուս իմունոգլոբուլինի ներարկում[9]։ Ցավազրկումը կարող է դրական ազդեցություն ունենալ[13]։ Զգացմունքային աջակցությունը կարող է օգնել նվազեցնել կորուստի ցավը[13]
Վիժումը հղիության վաղ ժամկետների ամենատարածված բարդությունն է[15]։ Իրենց հղիության մասին տեղյակ կանանց մոտ վիժման ռիսկը 10-20% է, իսկ բոլոր բեղմնավորումների դեպքում՝ 30-50%[1][8]: 35 տարեկանից փոքր տարիք ունեցող կանանց դեպքում վիժելու հավանականությունը 10% է, իսկ 40-ից մեծ տարիք ունեցողների դեպքում՝ 45%[1]: Ռիսկը սկսում է աճել սկսած 30 տարեկանից[8]։ Կանանց 5%-ն ունեցել է 2 անընդմեջ վիժում[16]։ Որոշ մասնագետներ խորհուրդ են տալիս խուսափել «աբորտ» տերմինից՝ սթրեսը նվազեցնելու նպատակով[17] :