Asbest
From Wikipedia, the free encyclopedia
Asbest er samheiti yfir sex náttúrulegar steintegundir sem mynda mjög fíngerða þráðkennda kristalla. Asbest var fyrst unnið úr námu fyrir 4.000 árum en notkun þess stórjókst undir lok 19. aldar. Asbest er meðal annars notað til hljóð- og hitaeinangrunar. Notkun efnisins breiddist hratt út vegna þess hve ódýrt það er í framleiðslu og jókst stöðugt fram á miðja 20. öld.[1]
Asbest molnar auðveldlega og verður að asbestryki. Andi fólk rykinu að sér festist það í lungum þess og ef um nógu mikið magn er að ræða getur það valdið líkamlegum skaða. Áhrif þessa skaða geta verið um það bil 20–40 ár að koma í ljós og geta lýst sér sem steinlunga, lungnakrabbamein eða fleiðrukrabbamein.[1] Vegna þessara afleiðinga var notkun asbests takmörkuð eða bönnuð víða um heim á níunda og tíunda áratugnum.
Þrátt fyrir bannið er neikvæð áhrif asbests enn að finna í dag. Framleiðsla þess heldur áfram í nokkrum löndum. Í Rússlandi er ársframleiðsla asbests yfir milljón tonn eða um helmingur heimsframleiðslu. Einnig framleiða Brasilía, Kasakstan og Kína asbest enn þann dag í dag. Langmesti hluti þess er seldur til þróunarlanda.[2]