San Marínó
smáríki í Suður-Evrópu / From Wikipedia, the free encyclopedia
San Marínó (ítalska: Repubblica di San Marino) er örríki í Evrópu, landlukt innan Ítalíu. Ríkið er í Appennínafjöllunum, á mörkum héraðanna Emilía-Rómanja og Marke og umlykur eitt fjall, sem heitir Monte Titano.[1] Öll byggðin er í hlíðum og á toppi þessa fjalls. San Marínó er aðeins um 60 ferkílómetrar að stærð og er fimmta minnsta ríki heims. Íbúar eru um 33 þúsund og landið er í efnahagslegu tilliti algerlega háð Ítalíu.
Repubblica di San Marino | |
Fáni | Skjaldarmerki |
Kjörorð: Libertas (latína) Frelsi | |
Þjóðsöngur: Inno Nazionale | |
Höfuðborg | San Marínó |
Opinbert tungumál | ítalska |
Stjórnarfar | Lýðveldi |
Höfuðsmenn | Alessandro Rossi Milena Gasperoni |
Utanríkisráðherra | Luca Beccari |
Sjálfstæði | |
• Stofnun | 3. september 301 |
Flatarmál • Samtals • Vatn (%) |
191. sæti 61,2 km² 0 |
Mannfjöldi • Samtals (2020) • Þéttleiki byggðar |
219. sæti 33.607 541,3/km² |
VLF (KMJ) | áætl. 2022 |
• Samtals | 2,45 millj. dala (194. sæti) |
• Á mann | 72.070 dalir (10. sæti) |
VÞL (2021) | 0.834 (44. sæti) |
Gjaldmiðill | evra |
Tímabelti | UTC+1 |
Þjóðarlén | .sm |
Landsnúmer | +378 (0549 frá Ítalíu) |
San Marínó er landlukt land, en það er aðeins um 10 km frá strandbænum Rímíní við Adríahaf. Næsti alþjóðaflugvöllur er Federico Fellini-flugvöllur í Miramare. Höfuðborg San Marínó er San Marínó, efst á Monte Titano, en stærsti bærinn er Dogana í sveitarfélaginu Serravalle. Ítalska er opinbert mál San Marínó.
Lýðveldið dregur nafn sitt af steinsmiðnum heilögum Marínusi sem fæddist í Rab í Króatíu um 275 og tók þátt í að endurreisa borgarmúra Rímíni. Marínus stofnaði klaustur á Monte Titano árið 301, sem er talið stofnár lýðveldisins. San Marínó telur sig því vera elsta samfellda sjálfstæða ríki heims og elsta stjórnarskrárbundna lýðveldi heims. Stjórnarskrá San Marínó kveður á um skipun tveggja þjóðhöfðingja sem eru titlaðir höfuðsmenn. Þeir gegna embættum sínum aðeins í hálft ár.
San Marínó er fámennasta ríkið innan Evrópuráðsins sem það gerðist aðili að árið 1988. Landið gerðist aðili að Sameinuðu þjóðunum árið 1992. Það er ekki í Evrópusambandinu og er ekki hluti af evrusvæðinu þótt það noti evru sem gjaldmiðil. Helstu atvinnuvegir eru bankaþjónusta, rafeindatækni, keramikframleiðsla og ferðaþjónusta. San Marínó er eitt af auðugustu löndum heims með lítið atvinnuleysi og engar ríkisskuldir.