Экинчи дуния къазауат 1939 джылны 1-чи сентябрында башланыб[1] — 1945 джылны 2-чи сентябрында бошалгъанды. Эки аскер-политика коалицияны сауутлу урушу, адам улуну тарихинде эм уллу, эм къанлы къазауатха саналады. Бу къазауатха 62 кърал къатышханды. Сермешиуле юч континент бла терт океанны сууларында болгъандыла.
Аслам информация Экинчи дуния къазауат, Баргъан кёзюую ...
Экинчи дуния къазауат |
Башындагъы сол учдан башлаб, сагъат бурулгъаныча: Ваньцзялинде сермешиуде къытай аскер; Эль-Аламейнде биринчи сермешиуню заманында 25-фунтлу австралий тоб; Ju 87 немец бомбалаучу (1943—1944 къыш); американ аскер-тенгиз кючле Лингайен богъазда, Филиппинле; Вильгельм Кейтель Германияны капитуляциясыны юсюнден актха къол салады; совет аскер Сталинград ючюн сермешиуде |
Баргъан кёзюую |
1-чи сентябрь 1939 — 2-чи сентябрь 1945 |
Баргъан джери |
Европа, Кюнчыгъыш эм Къыбыла-кюнчыгъыш Азия, Шимал, Шимал-кюнчыгъыш эм Кюнбатыш Африка, Джууукъ Кюнчыгъыш, Атлантика, Индий, Шош эмда Шимал Бузлауукъ океанла. |
Чуруму |
Талай къралны политикалары; Версаль-Вашингтон системаны эсеблери; дуния экономика кризис. |
Эсеби |
Гитлерге къаршчы коалицияны хорламы. БМО-ну къуралыуу. Фашизм бла Нацизм идеологияланы джасакъ этиу. СССР бла АБШ деу къралла боладыла. Уллу Британия бла Францияны дуния политикада ауурлукълары азалады. Дуния эки тюрлю джамагъат-политика системасы болгъан бир-бирине къаршчы лагерге юлешинеди: социалист эм капиталист. Сууукъ къазауат башланады. Уллу колониялы империяланы деколонизациясы. |
|
Къаршчыла |
Гитлерге къаршчы коалиция эмда аны джанлыла:
СССР
АБШ
Уллу Британия
Къытай Республика
Норвегия
Польша
Австралия
Франция
Югославия
Дания
Греция
Канада
Джангы Зеландия
Чехословакия
Монголия
Къыбыла Африка Бирлик
Бразилия
Мексика
Эфиопия
Фашист блокдан чыкъгъан къралла:
Румыния
Болгария
Италия
Финляндия
Маджар
Ирак
Иран
Германиягъа къазауат баямлагъан, алай а къазауатха къошулмагъан къралла:
Непал
Панама
Аргентина
Чили
Куба
Перу
Гватемала
Колумбия
Парагвай
Эквадор
Коста-Рика
Сан-Марино
Гондурас
Сальвадор
Гаити
Никарагуа
Либерия
Тюрк
Сауд Арабия
Уругвай
Ливан
Венесуэла
Боливия
Индия |
Нацист блокну къраллары:
Ючюнчю Рейх
Япон Империя
Италия
Маджар
Виши Франция
Финляндия
Румыния
Болгария
Словакия
Хорватия
Таиланд
Маньчжоу-го
Ирак
Иран
Мэнцзян
Къытай Республика (Ван Цзинвэйни режими)
Филиппинле
Бирма
Вьетнам
Лаос
Камбоджа
Азад Хинд
Нацист блок джанлы къралла:
Испания[1]
Уллу Албания
|
Аскер башчыла |
Иосиф Сталин
Франклин Рузвельт †
Уинстон Черчилль
Чан Кайши
Шарль де Голль
Джон Кёртин
Иосип Броз Тито
Эдвард Рыдз-Смиглы †
Уильям Лайон Маккензи Кинг
Майкл Джозеф Саваж † |
Адольф Гитлер †
Тодзио Хидэки
Бенито Муссолини †
Анри Филипп Петен
Миклош Хорти
Ристо Рюти
Ион Виктор Антонеску
Борис III †
Йозеф Тисо †
Анте Павелич
Ананда Махидол |
Къурманла |
Ёлген аскерчи: 17 миллиондан артыкъ
Граждан адамла: 33 миллиондан артыкъ
Бютеулей: 50 миллион чакълы бир
|
Ёлген аскерчи: 8 миллион чакълы бир
Граждан адамла: 4 миллион
Бютеулей: 12 миллион
|
«Кёк дивизияны» Кюнчыгъыш фронтха джибергенди эмда испан портлагъа немча суу тюбю кемелени алгъанды
|
Джаб