नर
From Wikipedia, the free encyclopedia
नर (चिन्ह: ♂) हे एका जीवाचे लिंग आहे जे शुक्राणू म्हणून ओळखले जाणारे गेमेट (सेक्स सेल) तयार करते, जे गर्भाधान प्रक्रियेत मोठ्या मादी गेमेट, किंवा बीजांडाशी जुळते. द्विलिंगी प्राण्यांमधील पुरुषबीजे तयार करणाऱ्या प्राण्याला नर असे म्हणतात.
मादीच्या किमान एक बीजांडाच्या प्रवेशाशिवाय नर जीव लैंगिकरित्या पुनरुत्पादित करू शकत नाही, परंतु काही जीव लैंगिक आणि अलैंगिक दोन्ही प्रकारे पुनरुत्पादन करू शकतात. नर मानवांसह बहुतेक नर सस्तन प्राण्यांमध्ये Y गुणसूत्र असते,[1] जे पुरुष पुनरुत्पादक अवयव विकसित करण्यासाठी टेस्टोस्टेरॉनच्या मोठ्या प्रमाणात उत्पादनासाठी कोड देते. सर्व प्रजाती समान लिंग-निर्धारण प्रणाली सामायिक करत नाहीत. मनुष्यांसह बहुतेक प्राण्यांमध्ये, लिंग अनुवांशिकरित्या निर्धारित केले जाते; तथापि, सायमोथोआ एक्जिगुआ सारख्या प्रजाती परिसरातील मादींच्या संख्येनुसार लिंग बदलतात.
मानवांमध्ये, नर हा शब्द लिंगाचा संदर्भ देण्यासाठी देखील वापरला जाऊ शकतो.