1929
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
1929 | ||
Eeuwen: | 19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw | |
Decennia: | 1910-1919 · 1920-1929 · 1930-1939 | |
Jaren: | << · < · 1928 · 1929 · 1930 · > · >> | |
Maanden: | jan · feb · mrt · apr · mei · jun jul · aug · sep · okt · nov · dec | |
![]() | ||
Ab urbe condita: | 2682 MMDCLXXXII | |
Armeense jaartelling: | 1378 – 1379 ԹՎ ՌՅՀԸ – ՌՅՀԹ | |
Chinese jaartelling: | 4625 – 4626 乙辰 – 丙巳 | |
Christelijke jaartelling: | 1929 MCMXXIX | |
Ethiopische jaartelling: | 1921 – 1922 | |
Hebreeuwse jaartelling: | 5689 – 5690 | |
Hindoekalenders: | ||
- Vikram Samvat | 1984 – 1985 | |
- Shaka Samvat | 1851 – 1852 | |
- Kali yuga | 5030 – 5031 | |
Iraanse jaartelling: | 1307 – 1308 ۱۳۰۷ – ۱۳۰۸ | |
Islamitische jaartelling: | 1347 – 1348 ١٣٤٨ – ١٣٤٧ | |
Maçonnieke jaartelling: | 5928 – 5929 | |
![]() ![]() | ||
Lijst van landen | ||
Auto's | ||
Film | ||
Sport (categorie) | ||
![]() |
Het jaar 1929 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.
Gebeurtenissen
- januari
- 10 - De eerste strip van Kuifje verschijnt.
- 15 - Het eerste nummer van de eerste jaargang van het tijdschrift Annales d'histoire économique et sociale verschijnt in Parijs. Daarmee gaat de beweging van start die bekend zal worden als Annales-school, en die in de geschiedschrijving het accent zal verleggen van de elite naar "de gemiddelde mens".
- 17 - In Afghanistan verovert de opstandeling Habiboellah Kalakani de hoofdstad Kaboel, en voert er de sharia in.
- 18 - IJe Wijkstra schiet in Doezum vier veldwachters dood.
- 28 - In het Amsterdamse American Hotel wordt de 19-jarige Jopie Koopman gekozen tot de eerste Miss Holland.
- 31 - Leon Trotski moet de Sovjet-Unie verlaten en gaat in ballingschap.
- Nadat de Verenigde Oppositie is verslagen, keert Stalin zich nu tegen zijn medestander in die strijd, Nikolaj Boecharin. Boecharin en zijn aanhangers worden van een 'rechtse afwijking' van het Marxisme-Leninisme beschuldigd en uit de partijtop gewerkt.
- februari
- 11 - Verdrag van Lateranen: Vaticaanstad wordt een onafhankelijke staat.
- 12 - Karst Leemburg wint de vierde Elfstedentocht.
- 12 - Stadhuis van Leiden afgebrand.
- 14 - Saint Valentine's Day Massacre: Al Capone laat zeven rivalen vermoorden.
- maart
- 4 - Herbert Hoover beëdigd als 31e president van de Verenigde Staten.
- 16 - Totstandkoming van het "Compromis des Belges", ondertekend door 27 socialistische volksvertegenwoordigers, één per federatie, waarbij de bedoeling uitgedrukt wordt België als eenheidsstaat te behouden, maar Vlamingen en Walen individueel en collectief gelijke rechten toe te kennen. Dit compromis wordt de wegbereider tot de eerste taalwet van 28 juni 1932.
- april
- 11 - De Mexicaanse opstandelingenleider Saturnino Cedillo wordt door federale troepen doodgeschoten.
- 18- Het Paleis voor Volksvlijt in Amsterdam wordt door brand verwoest.
- 23 - Ook de Abdij van Tongerlo wordt grotendeels in de as gelegd.
- mei
- 16 - De Oscars worden voor de eerste keer uitgereikt.
- 20 - Oprichting van de internationale marionettenvereniging Union Internationale de la Marionnette (UNIMA)
- De staten van de Kleine Entente sluiten een verdrag: Alle bestaande verdragen tussen de staten worden automatisch verlengd, en onderlinge conflicten zullen vreedzaam worden opgelost door middel van arbitrage door de Volkenbond.
- juni
- 8 - De Venezolaanse revolutionair Rafael Simón Urbina overvalt met een aantal medestanders het slecht bewaakte Fort Amsterdam op Curaçao. Met de buitgemaakte wapens en de gouvernementskas vertrekt hij naar Venezuela om daar tegen de regering te strijden.
- 14 - In Berlijn wordt een concordaat getekend door de Duitse regering en het Vaticaan.
- 16 - In Parijs wordt voor het eerst Bloomsday gevierd.
- juli
- 13 - Vanaf het Bodenmeer stijgt het spectaculaire watervliegtuig Dornier Do X op voor zijn eerste vlucht.
- 24 - Bij een stofexplosie in de aardappelmeelfabriek van Wilkens in Ommelanderwijk bij Veendam, vallen acht doden en achttien zwaargewonden. De fabriek is verwoest.
- 25 - Op de feestdag van de H. Petrus trekt paus Pius XI na zestig jaar van zelfgekozen ballingschap van de pausen in processie naar de Sint-Pietersbasiliek. Langs de route staan 250.000 mensen.
- augustus
- 10 - Beëdiging derde kabinet-Ruys de Beerenbrouck.
- 11 - Op het Joods Wereldcongres te Zürich wordt het Joods Agentschap in Palestina opgericht. Het zal de joodse immigratie begeleiden en de joodse gemeenschap besturen.
- 22 en 23 - Bij de Westmuur in Jeruzalem komt het tot een gewelddadige confrontatie tussen Arabieren en joden, het begin van de onlusten in Palestina 1929.
- 24 - Bloedbad van Hebron: Arabische inwoners verwonden en doden tientallen joodse inwoners van Hebron. De overgeblevenen vluchten of verlaten de stad.
- 29 - Pogrom van Safed. Ten minste 18 Joodse inwoners van deze stad komen om het leven.
- 29 - Het Turkije van Atatürk en het Iran van Reza Sjah tekenen een vriendschapsverdrag.
- september
- 5 - De Franse premier Briand pleit in de Volkenbond voor de stichting van de Verenigde Staten van Europa.
- 7 - Bekrachtiging van het Protocol van Genève: het verbod op chemische wapens.
- 11 - De Rotterdamse scheepswerven Wilton en Fijenoord gaan samen.
- 13 - De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij PanAm start met postvluchten van Miami naar Paramaribo. De watervliegtuigen landen op de Surinamerivier bij Paramaribo, voor de eerste maal door Charles Lindbergh.
- oktober
- 4 - Eerste Dierendag: dierenbeschermingsorganisaties hebben de dag van de begrafenis van de H. Franciscus van Assisi hiervoor gekozen.
- 12 - In het Groninger Oldambt komt een einde aan een staking van landarbeiders, die ruim 5 maanden heeft geduurd. De boeren hebben kans gezien met werkkrachten van elders de oogst binnen te halen. Dit was met 5000 deelnemers de grootste staking in de agrarische sector uit de Nederlandse geschiedenis.
- 13 - Voor het eerst vliegt een zeppelin over Nederland. Het luchtschip werpt een postzak af boven Schiphol en keert dan terug naar Friedrichshafen.
- 13 - Met Britse steun verjaagd de Afghaanse prins Mohammed Nadir het radicale moslimbewind van Habiboellah Kalakani uit Kaboel.
- 17 - Prins Nadir wordt door de Loya jirga tot emir van Afghanistan gekozen, met de titel sjah.
- 24 - Beurscrash in New York, "Zwarte Donderdag", begin van de wereldwijde Grote Depressie.
- november
- 29 - Richard E. Byrd vliegt als eerste over de Zuidpool.
- december
- 13 - Een groep bewoners van Noord-Kraaijert dient een verzoek in bij de gemeente ‘s-Heer Arendskerke om hun woongebied Lewedorp te noemen. Het is een eerbetoon aan burgemeester Lewe van Nijenstein die zich erg betrokken toonde bij de bewoners van Noord-Kraaijert.
- 27 - Jozef Stalin kondigt de collectivisatie aan waardoor aan miljoenen koelakken hun land wordt ontnomen.
- Een mensenmenigte voor het gebouw van de New York Stock Exchange na de beurskrach op "zwarte donderdag" 24 oktober 1929
Film

Muziek
Premières
- 1 februari: Bronwen, opera van Joseph Holbrooke
- 5 maart: Symfonie nr. 2 van Knudåge Riisager
- 13 april: Vocalise nr. 2 van Albert Roussel
- 18 april: Jazz dans la nuit van Albert Roussel
- 23 april: Älven – från fjällen till havet van Kurt Atterberg
- 25 april: Fanfare pour un sacre païen en Psalm 80 van Albert Roussel
- 15 mei: Volpone werd uitgevoerd in Oslo, begeleid door muziek van Johan Halvorsen, die toen voor het eerst te horen was, de muziek is nooit officieel uitgegeven.
- 6 juni: Walsinghame van Arnold Bax
- 26 juni: eerstbekende uitvoering van Paean van Arnold Bax
- 29 oktober: Trio voor fluit, altviool en cello van Albert Roussel
- 4 november: Pianotrio nr. 2 van Frank Bridge
- 2 december: Hardanger van Arnold Bax
- 10 december: Sonate voor twee piano's van Arnold Bax
- 13 december: Symfonie nr. 2 van Arnold Bax (in Boston)
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.