Elfstedentochten voor 1909
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedia
Al lang was het in Friesland traditie om zodra het kon langs alle elf Friese steden te schaatsen. Door de eeuwen heen is het vaak geprobeerd. De eerste melding van een man die alle elf steden in één dag wist te bezoeken komt uit 1749.[1] In dat jaar wordt er in een gedicht van advocaat Boelardus Augustinus van Boelens "De winter in drie zangen", melding gemaakt van een Elfstedentochtschaatser:
Een hachje gelyk een Zwaluw door de lugt kon vliegen over 't ys: 't is Pier die d'ellef Steden van Vriesland op één dag heeft in het rond gereden.
Het rijm is kort voor 1749 gemaakt en de enige winter die in aanmerking lijkt te komen is die van 1740[1]. Dat dit echter geen uitzondering was, blijkt uit de vermelding die in 1763 in het boek Tegenwoordige Staat of Historische Beschryvinge van Friesland voorkomt:
Het is ook meer als eens gebeurt dat goede Schaatse-ryders op een winterse dag alle XI Steden van Friesland doorgereden en gezien hebben; dog dan moeten ze nergens lang vertoeven en 't Ys moet goed en sterk wezen.[2]