Een wereldkampioenschap (WK) is een vaak meerdaags toernooi of een competitie in de sport waarbij individuen of teams elkaar bestrijden, vaak binnen verschillende disciplines en soms over disciplines heen, zoals bij schaatsen. De deelnemer die in de kampioensreeks het best gepresteerd heeft wordt wereldkampioen genoemd. Deze wereldkampioen hoeft dus niet de sterkste speler of het sterkste team volgens de seizoensranglijsten te zijn. Van een wereldkampioenschap is sprake als er één titel op het spel staat, zoals bij het WK voetbal, van wereldkampioenschappen zodra om meerdere titels wordt gestreden, zoals bij het WK atletiek en het WK zwemmen.

De frequentie waarmee wereldkampioenschappen gehouden worden varieert per sport. Zo worden de wereldkampioenschappen schaatsen jaarlijks georganiseerd, terwijl het WK voetbal eens in de vier jaar wordt gehouden. Gewoonlijk behoort het wereldkampioenschap samen met eventuele olympische kampioenschappen tot de hoogst aangeschreven titels binnen een sport, maar dat hoeft niet. In het tennis wordt het wereldkampioenschap lager aangeslagen dan het winnen van een grandslamtoernooi en in het wielrennen zijn de Tour de France, de Vuelta en de Giro d'Italia veel prestigieuzer. Verder zijn er sporten die geen officieel wereldkampioenschap kennen. Het meest prestigieuze toernooi wordt dan veelal als officieus wereldkampioenschap aangeduid. Dit is al decennialang het geval bij de World Series of Poker.^[1]

In sommige sporten wordt op basis van de uitslag tijdens meerdere wedstrijden een klassement opgemaakt. Aan het eind van het seizoen mag de leider van dat klassement zich wereldkampioen noemen, bijvoorbeeld in de autosport (Formule 1), en in motorrace en motorcross. In enkele sporten, zoals boksen en schaken, wordt of werd het wereldkampioenschap beslist in een tweestrijd tussen de regerende wereldkampioen en een uitdager, aangeduid volgens de reglementen van de sportbond.

De internationale tennisbond ITF organiseert – in tegenstelling tot de profbonden ATP en WTA – geen individueel wereldkampioenschap, maar wijst aan het eind van elk seizoen een wereldkampioen (man en vrouw, enkel- en dubbelspel) aan op basis van de resultaten van het voorbije seizoen.

In sommige sporten is het mogelijk dat er tegelijkertijd meerdere wereldkampioenen zijn. Vaak zijn er dan meerdere concurrerende sportbonden binnen een sporttak die elk een kampioenschap organiseren, bijvoorbeeld bij boksen en darts.

Voorbeelden van wereldkampioenschappen