Anwar as-Sadat
prezydent Egiptu, noblista pokojowy / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Anwar as-Sadat?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Muhammad Anwar as-Sadat (arab. أنور السادات; ur. 25 grudnia 1918 w Mit Abu al-Kaum (Mit Abu el-Kom)[1], zm. 6 października 1981 w Kairze) – egipski wojskowy i polityk, prezydent kraju w latach 1970–1981. Laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1978 roku (wspólnie z Menachemem Beginem).
Anwar as-Sadat w 1953 roku | |||
marszałek polny | |||
Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1918 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
6 października 1981 | ||
Przebieg służby | |||
Lata służby |
1938–1981 | ||
Siły zbrojne | |||
Główne wojny i bitwy |
I wojna izraelsko-arabska, | ||
Późniejsza praca |
polityk | ||
Odznaczenia | |||
| |||
|
Pełne imię i nazwisko |
Muhammad Anwar as-Sadat | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia | |||
Data śmierci | |||
3. Prezydent Egiptu | |||
Okres |
od 15 października 1970 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Premier Egiptu | |||
Okres |
od 15 maja 1980 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik | |||
Następca | |||
Premier Egiptu | |||
Okres |
od 26 marca 1973 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik |
Aziz Sidki | ||
Następca |
Abd al-Aziz Muhammad Hidżazi | ||
Przewodniczący Zgromadzenia Ludowego | |||
Okres |
od 26 marca 1964 | ||
Przynależność polityczna | |||
Poprzednik |
on sam | ||
Następca |
Muhammad Labib Skokair | ||
Przewodniczący Zgromadzenia Ludowego | |||
Okres |
od 21 lipca 1960 | ||
Przynależność polityczna |
Unia Narodowa | ||
Poprzednik | |||
Następca |
on sam | ||
| |||
|
Był członkiem organizacji Wolnych Oficerów, wziął udział w rewolucji 1952. Całkowicie lojalny wobec jej przywódcy Gamala Abdel Nasera, nie odgrywał czołowej roli w nowej, wywodzącej się z armii elicie władzy, kojarzony był z jej prawicowym skrzydłem. Dopiero w 1960 objął urząd przewodniczącego parlamentu (Zgromadzenia Narodowego), od 1968 zasiadał we władzach jedynej legalnej partii egipskiej – Arabskiej Unii Socjalistycznej, w 1969 został wiceprezydentem Egiptu. W roku następnym, po śmierci Nasera, z urzędu objął tymczasowo obowiązki głowy państwa, po czym po wygranych wyborach pozostał na urzędzie. Uważany był wówczas za prezydenta przejściowego, pozbawionego własnego zaplecza politycznego. Utrzymał się jednak przy władzy, pozbawiając wpływów lewicową frakcję na czele z Alim Sabrim. Od 1972 stopniowo wycofywał się z naserowskiej lewicowej polityki gospodarczej na rzecz programu infitah (arab. otwarcie). Liberalizacja gospodarki doprowadziła nie tylko do szybkiego wzrostu ekonomicznego kraju, ale i, wbrew jego intencjom, do powstania niespotykanych w czasach jego poprzednika nierówności społecznych.
W 1973 as-Sadat rozpoczął wojnę przeciwko Izraelowi, której celem było odzyskanie ziem utraconych w 1967 w wojnie sześciodniowej. W 1978 as-Sadat i Begin otrzymali wspólnie Pokojową Nagrodę Nobla.
Pogarszające się relacje prezydenta z organizacjami islamistycznymi (w tym największą – Stowarzyszeniem Braci Muzułmanów), które wrogo przyjęły pokojowy kurs polityki zagranicznej as-Sadata, doprowadziły do delegalizacji tychże ugrupowań i aresztowania ich liderów w 1981. 6 października tego samego roku Anwar as-Sadat został zamordowany przez fundamentalistów z organizacji Egipski Dżihad podczas parady wojskowej.