Cumulonimbus
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Cumulonimbus (Cb, Charlie bravo[uwaga 1]), chmura kłębiasta deszczowa – gęsta chmura rozbudowana pionowo na wysokość kilku lub kilkunastu kilometrów, niekiedy w kształcie wieży, o górnej powierzchni gładkiej, zakończonej kopulasto lub kalafiorowato (Cumulonimbus calvus, Cb cal) (calvus z łac. „łysy”), bądź w postaci bardziej rozbudowanej w piętrze wysokim (Cumulonimbus capillatus, Cb cap), przypominająca olbrzymie kowadło lub grzyb (incus – Cb cap inc). Podstawa chmur tego rodzaju znajduje się na wysokości 2–3 km, natomiast górny ich pułap w strefie międzyzwrotnikowej może przekraczać 20 km. Złożone w dolnej części z kropel wody, a w górnej z kryształków lodu (chmura mieszana) – są to chmury najbardziej rozbudowane w kierunku pionowym, dlatego zjawiska fizyczne w nich występujące są bardzo gwałtowne. Chmury tego rodzaju mogą być źródłem gwałtownych opadów deszczu, śniegu lub gradu, którym często towarzyszą wyładowania elektryczne (burze).
Pośrodku, najwyższa – chmura kłębiasta deszczowa burzowa (Cumulonimbus capillatus), sąsiadujące z nią po prawej – chmura kłębiasta deszczowa (Cumulonimbus calvus), po lewej – chmury kłębiaste gatunku 'wypiętrzone' (Cumulus congestus), na prawo od tych wszystkich – chmury kłębiaste średnio wypiętrzone i pięknej pogody. Daleko po lewej widoczne następne kowadło | |||
Skrót nazwy |
Cb | ||
---|---|---|---|
Symbol | |||
Piętro |
chmury o budowie pionowej | ||
Gatunki | |||
Wysokość podstawy |
od kilkuset m do 2–3 km | ||
Wygląd |
gruba, wypiętrzona chmura kłębiasta | ||
Chmura opadowa |
tak (chmura burzowa) | ||
Grubość |
do 18 km | ||
Skład |
mieszany | ||
Zjawiska towarzyszące |
praecipitatio, virga, pannus, incus, mamma, pileus, velum, arcus, murus, cauda, flumen, tuba | ||
|
Cechą charakterystyczną tego rodzaju chmury jest występowanie silnego wiatru tuż przed rozpoczęciem opadu. Wiatr ten nosi nazwę szkwału i występuje w „przedniej części chmury”.
W chmurach tego typu występują bardzo silne prądy wznoszące (jak i zstępujące). Ich prędkość może dochodzić nawet do kilkudziesięciu metrów na sekundę. Spotykane prędkości prądów wznoszących dochodzą do 10–15 m/s, a nawet do 25 m/s (w przypadku, gdy chmura jest dobrze rozwinięta). Z tego powodu mogą się wydawać interesujące dla szybowników. Ze względu jednak na swój często burzowy, turbulentny charakter, wykorzystanie ich w lotach szybowcowych jest bardzo niebezpieczne. Dzięki swoim niezwykłym właściwościom, w przeszłości chmury te były wykorzystywane przez szybowników do zdobywania dużych wysokości, jednak w chwili obecnej loty szybowcowe w chmurach Cumulonimbus są w Polsce zakazane.
- Chmura burzowa (Cumulonimbus capillatus), z kowadłem (incus) rozbudowanym poziomo
- Chmury kłębiaste deszczowe (Cumulonimbus calvus) oraz chmury kłębiaste warstwowe soczewkowate (Stratocumulus lenticularis)
- Cumulonimbus widziany z przestrzeni kosmicznej