Dzieje (Herodot)
dzieło historyczne Herodota / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Dzieje (stgr. Ἱστορίαι Historiai, łac. Historiae) – dzieło historyczne Herodota, napisane w dialekcie jońskim. Podział na dziewięć ksiąg, nazwanych imionami muz, jest dziełem gramatyków aleksandryjskich i arbitralnie dzieli tok narracji. Częściowo zostało napisane wkrótce po 450 p.n.e., bowiem w tym czasie za odczytanie pochwały Aten ich mieszkańcy przyznali Herodotowi nagrodę 10 talentów.
Pierwsza stronica oryg. wyd. Dziejów (1908) | |||
Autor | |||
---|---|---|---|
Tematyka | |||
Typ utworu | |||
Data powstania |
ok. 450 p.n.e. | ||
Wydanie oryginalne | |||
Miejsce wydania |
Oksford (pierwsze wyd. krytyczne) | ||
Język | |||
Data wydania |
ok. 300 p.n.e. (najstarszy zachowany frag.) | ||
Wydawca |
E Typographeo Clarendoniano (pierwsze wyd. krytyczne), | ||
Pierwsze wydanie polskie | |||
Data wydania polskiego | |||
Przekład | |||
|
W swym dziele Herodot wokół zasadniczej osi tematycznej walki Wschodu z Zachodem, kulminującej w wojnach grecko-perskich, grupuje wiele cennych ekskursów geograficzno-etnograficznych, dotyczących Lidii, Persji, Babilonii, Egiptu, Scytii i innych. Konstrukcja Dziejów jest skomplikowanym złożeniem wzajemnie obejmujących się dygresji. Za źródła Dziejów posłużyły Herodotowi obserwacje własne, tradycja ustna różnych ludów i wcześniejsze teksty literackie. Nieraz przytacza wiele wersji danego zdarzenia, pozostawiając czytelnikowi możliwość wyboru.
Dużą rolę w dziele odgrywają wyrocznie i znaki boskie, a historia ludzka jest rządzona przez boskie prawa karzące upadkiem za zbytnie powodzenie (hybris). Dzieło to uznaje się za pierwszą pracę historyczną, a dla późniejszych autorów, jak również współczesnych badaczy, stanowiło podstawowe źródło informacji o Grecji archaicznej, jak również o Persji i innych krajach Bliskiego Wschodu. Na język polski Dzieje przetłumaczyli Antoni Oppeln-Bronikowski i Seweryn Hammer.