Gańczorka
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gańczorka (910 m n.p.m.) – wyraźny, prawie w całości porośnięty lasem szczyt w Paśmie Baraniej Góry i Skrzycznego w Beskidzie Śląskim, pierwszy na południe licząc od zwornikowej Karolówki[1].
Widok z czarnego szlaku na Baranią Górę | |
Państwo | |
---|---|
Pasmo | |
Wysokość |
910 m n.p.m. |
49°34′41″N 18°59′06″E |
W kierunku południowo-wschodnim od szczytu Gańczorki odchodzi boczne ramię ze szczytem Postrzedni Groń (763 m n.p.m.), opadające ku dolinie potoku Janoszka (Janoska). W kierunku zachodnim stoki opadają stromo wprost ku źródłowym ciekom Olzy. Na południe opada grzbiet ze szczytem Małej Gańczorki (831 m)[1].
Grzbietem Beskidu Śląskiego przez szczyt Gańczorki biegła dawna granica między księstwami cieszyńskim (na zachodzie) i oświęcimskim (na wschodzie), później między księstwem cieszyńskim a Rzecząpospolitą, następnie między austriackim Śląskiem i Galicją. Z punktu widzenia etnograficznego linia ta oddziela Śląsk Cieszyński (na zachodzie) od Małopolski (Żywiecczyzny) na wschodzie. Dziś stoki wschodnie góry należą do Kamesznicy w powiecie żywieckim, a stoki zachodnie do Istebnej w powiecie cieszyńskim[2].
Szczyt buduje wielka soczewka gruboławicowych, gruboziarnistych piaskowców ciężkowickich[3], tworzących pod samym wierzchołkiem wychodnię skalną z niewielką jaskinią, znaną pod nazwą Jaskini w Gańczorce (Groty w Gańczorce)[4].
Nazwa szczytu, według lokalnego podania, pochodzi od garncarza (w miejscowej gwarze: gańczorza), który miał tutaj mieszkać w samotności i tu umrzeć samobójczą śmiercią. Inne podania mówią, że miało to być miejsce tracenia skazańców i grzebania samobójców[4].
Grzbietem Gańczorki biegnie granica między miejscowościami Istebna (powiat cieszyński) i Kamesznica (powiat żywiecki)[1]. Wschodnie stoki Gańczorki trawersują znaki niebieskie szlaku turystycznego ze Zwardonia na Baranią Górę[5].