Gospodarka niedoboru
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Gospodarka niedoboru – pojęcie wprowadzone do teorii ekonomii w roku 1980 przez Janosa Kornaia w pracy pod tym właśnie tytułem (tytuł oryginalny: Economics of Shortage).
Kornai zdefiniował w ten sposób centralnie sterowaną gospodarkę komunistyczną, określając niedobór jako jej cechę immanentną. Książka Kornaia jest klasyczną monografią zagadnienia, przetłumaczoną na wiele języków (w tym stutysięczny nakład w języku chińskim). Praca Kornaia była próbą wytłumaczenia mechanizmów centralnie sterowanej gospodarki nakazowo-rozdzielczej i dała podstawy do opracowania modeli jej transformacji w gospodarkę rynkową w Europie Środkowo-Wschodniej, Rosji i Chinach na przełomie lat 80/90. XX w.
Według Kornaia, sytuacja niedoboru była na rękę planistom komunistycznym. Twierdził, że według marksistowskiej doktryny gospodarczej Związku Radzieckiego, kryzys gospodarczy powstaje przez nadprodukcję. Aby uniknąć kryzysu należy dążyć do gospodarki, gdzie produkcja nie będzie przekraczała wymagań społecznych lub by na rynek wewnętrzny trafiało mniej towarów, niż wynosi produkcja[1][2].