Iwan Dziuba
ukraiński pisarz, redaktor / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Iwan Mychajłowycz Dziuba (ukr. Іван Михайлович Дзюба, ur. 26 lipca 1931 we wsi Mykołajiwka w obwodzie donieckim, zm. 22 lutego 2022 w Kijowie[1]) – ukraiński pisarz, redaktor.
Ten artykuł od 2020-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Ivan Dziuba (2004) | |||
Data i miejsce urodzenia | |||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci |
22 lutego 2022 | ||
Minister kultury Ukrainy | |||
Okres |
od 17 listopada 1992 | ||
Poprzednik |
Łarysa Chorołeć | ||
Następca |
Dmytro Ostapenko | ||
Odznaczenia | |||
|
Jeden z liderów pokolenia lat 60. (szistdesiatnykiw), sekretarz Wydziału Literatury, Języka i Wiedzy o Sztuce Akademii Nauk Ukrainy, redaktor czasopisma „Suczasnist’” (ukr. „Сучасність”) (1992-1995), prezes Narodowego Stowarzyszenia Ukraińców, współprzewodniczący kolegium red. wydawnictwa Енциклопедія Сучасної України (Encyklopedia współczesnej Ukrainy). Były minister kultury Ukrainy. Prześladowany i więziony w czasach reżimu komunistycznego. Pozostaje jednym z najbardziej szanowanych i cenionych działaczy kultury ukraińskiej. Mieszkał w Kijowie.
W swoim głośnym eseju pt. Internacjonalizm czy rusyfikacja? (Інтернаціоналізм чи русифікація?), nie odstępując od podstawowych założeń oficjalnej ideologii marksistowsko-leninowskiej, próbował zwrócić uwagę władz na sytuację narodu ukraińskiego w ZSRR. Najmocniejszy wydźwięk miały fragmenty poświęcone rusyfikacji, przykładom ukrainofobii, historii rosyjskiej ekspansji i wielkomocarstwowego szowinizmu. Pracę wkrótce rozpowszechnił samwydaw, czytano ją w odpisach na całej Ukrainie. Szybko trafiła też za granicę. W 1968 roku wydawnictwo Suczasnist w Monachium jako pierwsze wydało ją w formie książkowej. Później została przetłumaczona na wiele języków. Publikacja książki za granicą spowodowała prześladowania Dziuby, wykluczenie ze Związku Sowieckich Pisarzy Ukrainy, uwięzienie i zesłanie. Złamany przez władzę, zmuszony do publicznej samokrytyki i częściowego przyznania się do winy, został ostatecznie ułaskawiony.