Języki majańskie
rodzina języków mezoamerykańskich / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Języki majańskie?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Języki majańskie, także: języki maja, języki maja-kicze – jedna z ważniejszych rodzin językowych w Mezoameryce, z największą liczbą użytkowników wśród języków autochtonicznych obu Ameryk. Językami majańskimi posługują się Majowie (tak współcześni, jak i z czasów historycznych) na terenach Meksyku, Gwatemali, Belize i Hondurasu[2][3]. Wszystkie języki tej rodziny wywodzą się z używanego prawdopodobnie 5000 lat temu prajęzyka, zwanego językiem pramajańskim. Do rodziny tej zalicza się też klasyczny język majański, używany w okresie świetności cywilizacji Majów. Większość języków majańskich to ergatywne języki polisyntetyczne o szyku zdania VOS, w których występują spółgłoski ejektywne. Od czasu kolonizacji hiszpańskiej do zapisu języków majańskich używa się alfabetu łacińskiego, aktualnie w konwencji proponowanej przez Academia de Lenguas Mayas de Guatemala(inne języki) (ALMG).
Obszar | |
---|---|
Użytkownicy | |
Liczba mówiących |
6 mln[1] |
Prajęzyk |
język pramajański |
Kody rodziny językowej | |
ISO 639-5 | myn |
Glottolog | maya1287 |
Występowanie | |
Rozmieszczenie języków majańskich w Ameryce Środkowej | |
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode. |
W chwili przybycia Hiszpanów w XVI w. istniało 31 języków Majów[4]. Część z nich zostało bardzo wcześnie udokumentowanych[5]. Są w różnym stopniu zagrożone wymarciem, nie zawsze są przyswajane przez dzieci, a niektóre z nich mają małą społeczność użytkowników[2][6]. Wzrasta użycie języka hiszpańskiego, choć jego presja nie była jeszcze tak silna w latach 70. XX wieku[7]. Duże zasługi na polu badania i opisu języków majańskich położyli sami ich użytkownicy, co wyróżnia je spośród wielu zagrożonych języków świata[8] [9].