Ludwik I de Bourbon-Condé
francuski arystokrata i wódz / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Ludwik I de Bourbon-Condé?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Ludwik de Bourbon, książę de Condé (fr. Louis de Bourbon, prince de Condé[uwaga 1]; ur. 7 maja 1530 w Vendôme, zm. 13 marca 1569 w Jarnac) – pierwszy książę de Condé i diuk d’Enghien, markiz de Conti, hrabia de Soissons, d’Anisy i de Vallery[3]. Założyciel domu książęcego de Condé, bocznej linii rodu Burbonów, zwanych w polskiej literaturze Kondeuszami. Dowódca wojsk hugenotów w okresie wojen religijnych we Francji. Nazywano go Monsieur le Prince[3].
książę de Condé | |||
Okres |
od 1556 | ||
---|---|---|---|
Następca | |||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | |||
Data i miejsce urodzenia |
7 maja 1530 | ||
Data i miejsce śmierci |
13 marca 1569 | ||
Ojciec | |||
Matka |
Franciszka d’Alençon | ||
Rodzeństwo | |||
Żona |
Eleonora de Roucy de Roye | ||
Dzieci |
Henryk de Bourbon-Condé | ||
Żona |
Franciszka d’Orléans-Longueville | ||
Dzieci |
Karol de Bourbon-Soissons | ||
|
Ludwik jako książę krwi należał do ścisłego grona doradców i parów królewskich, wsławił się jako zdolny dowódca w czasie wojen włoskich. Dość szybko znalazł się pod wpływem wyznania kalwińskiego, około roku 1558, głównie pod wpływem żony Eleonory de Roye, dokonał konwersji. W obliczu narastającego konfliktu między hugenotami a katolikami we Francji, w sposób naturalny, z racji swojego wysokiego pochodzenia i konfliktu z przywódcami stronnictwa katolickiego – lotaryńskim rodem Gwizjuszy, stanął na czele stronnictwa protestanckiego, które reprezentował na dworze. Po śmierci króla Henryka II, zainspirował hugenocki spisek mający na celu porwanie jego następcy króla Franciszka II. Spisek się nie udał, a od śmierci uratował Ludwika jedynie rychły zgon władcy. Po masakrze hugenotów w Wassy poprowadził armię protestancką na Paryż, został jednak pokonany pod Dreux 19 grudnia 1562 roku. Wojnę zakończył edykt z Amboise, nadający swobodę kultu szlachcie hugenockiej. Pięć lat później, obawiając się interwencji hiszpańskiej we Francji, ponownie poprowadził armię protestancką na Paryż. Pokonany pod Saint-Denis 10 listopada 1567 roku, dokonał zręcznego odwrotu, a następnie, wzmocniony przez niemieckich najemników, wyruszył na oblężenie Chartres. Podpisał pokój w Longjumeau, który przywracał postanowienia z Amboise. Kiedy w sierpniu wybuchła ponownie wojna, tym razem nie próbował atakować Paryża, ale ograniczył się do działań w zachodniej Francji. Zginął podczas bitwy pod Jarnac 13 marca 1569 roku.