Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
![Zebranie Wydziału Sztuki Min.W.R.i O.P., Warszawa, 1938, pod przewodnictwem ówczesnego naczelnika tego wydziału Władysława Zawistowskiego - w głębi na wprost (dziesiąty od lewej)[1]](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Assembly_of_Fine_Arts_Section_of_Ministry_of_Religious_Denominations_and_Public_Education%2C_Warsaw%2C_Poland_in_1930ies.jpeg/440px-Assembly_of_Fine_Arts_Section_of_Ministry_of_Religious_Denominations_and_Public_Education%2C_Warsaw%2C_Poland_in_1930ies.jpeg)
Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (MWRiOP) – centralny organ administracji rządowej w II Rzeczypospolitej, powołany 1 lutego 1918 do zarządu szkolnictwa wszelkich stopni i typów, opieki nad nauką, literaturą i sztuką, nad archiwami, bibliotekami, czytelniami, muzeami i teatrami oraz do realizacji zadań państwa w sprawach wyznaniowych[2]. Ministerstwo powstało z przekształcenia Departamentu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego tymczasowej Rady Stanu z dniem 1 lutego 1918 r. w ministerstwo[3].
Struktura organizacyjna MWRiOP
W skład Ministerstwa wchodziły[4]:
- Departament Wyznań
- Departament Szkolnictwa Ogólnokształcącego
- Departament Szkolnictwa Zawodowego
- Departament Nauki i Szkół Wyższych
- Departament Sztuki (w niektórych okresach: "Wydział Sztuki").
Jednostkami organizacyjnymi Ministerstwa były też m.in. Pracownia Oświaty Pozaszkolnej i biblioteka ministerialna z czytelnią pedagogiczną[4].
Ministrowie MWRiOP
- 1917–1918. Antoni Ponikowski (Rada Regencyjna Królestwa Polskiego).
- 1918–1919. Ksawery Prauss.
- 1919. Jan Łukasiewicz[5][6]
- 1919–1920. Tadeusz Łopuszański.
- 1920–1921. Maciej Rataj.
- 1921–1922. Antoni Ponikowski.
- 1922. Julian Nowak.
- 1922. Kazimierz Władysław Kumaniecki.
- 1922–1923. Józef Mikułowski-Pomorski.
- 1923. Stanisław Głąbiński.
- 1923. Stanisław Grabski
- 1923–1924. Bolesław Miklaszewski.
- 1924–1925. Jan Zawidzki (p. o.).
- 1925–1926. Stanisław Grabski.
- 1926. Józef Mikułowski-Pomorski.
- 1926. Antoni Sujkowski.
- 1926–1927. Kazimierz Bartel.
- 1927–1928. Gustaw Dobrucki.
- 1928–1929. Kazimierz Świtalski.
- 1929–1931. Sławomir Czerwiński.
- 1931–1934. Janusz Jędrzejewicz.
- 1934–1935. Wacław Jędrzejewicz.
- 1935. Konstanty Chyliński (p. o.).
- 1935–1939. Wojciech Alojzy Świętosławski.
Urzędnicy ministerstwa
Nagrody
MWRioP przyznawało liczne nagrody w zakresie kultury i sztuki.[7]
Nagroda literacka MWRioP
Od 1925 była przyznawana Nagroda Literacka Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Nagroda muzyczna MWRioP
Przyznawana była też Nagroda Muzyczna Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Nagroda plastyczna MWRiOP
Od 1934 była przyznawana Nagroda Plastyczna Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, której laureatami zostali wybrani[8]:
- Wojciech Jastrzębowski (1934)
- Leon Wyczółkowski (1935)
- Xawery Dunikowski (1936)
Rok 1939
1 października 1939 roku gmach MWRiOP został zajęty przez niemiecką Grupę Operacyjną Policji Bezpieczeństwa, przekształconą wkrótce w Urząd Komendanta Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa Dystryktu Warszawskiego (gestapo, al. J.Ch. Szucha 25). Akta ministerstwa zostały wyrzucone na korytarze, strych i podwórza. Część akt i księgozbiór biblioteki zostały wywiezione na przełomie lat 1939/1940[4].
Okres po II wojnie światowej
W 1944 roku na stanowisko kierownika Resortu Oświaty PKWN powołano Stanisława Skrzeszewskiego, a w roku 1945 utworzono Ministerstwo Oświaty. Pierwszymi ministrami oświaty byli[9]:
- 1945 – Stanisław Skrzeszewski
- 1945–1947 – Czesław Wycech
- 1947–1950 – Stanisław Skrzeszewski.
Zobacz też
Text is available under the CC BY-SA 4.0 license; additional terms may apply.
Images, videos and audio are available under their respective licenses.
