Narodowi Republikanie
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Narodowi Republikanie[1] (ang. National Republican Party) – frakcja wyłoniona z Partii Demokratyczno-Republikańskiej w Stanach Zjednoczonych, która przez pewien okres funkcjonowała jako oddzielna partia polityczna. Działalność Narodowych Republikanów przypada na lata 1828–1834.
Państwo | |
---|---|
Lider | |
Data założenia |
1828 |
Data rozwiązania |
1834 |
Ideologia polityczna | |
Poglądy gospodarcze |
Frakcja Narodowych Republikanów zaczęła się formować w trakcie i po zakończeniu wyborów prezydenckich w 1824 roku[2]. Ponieważ żaden kandydatów nie otrzymał wówczas wystarczającego poparcia, elekcji prezydenta dokonała Izba Reprezentantów, która zdecydowała się wybrać Johna Quincy'ego Adamsa[1]. Na decyzję wpływ miało poparcie Henry’ego Claya, który otrzymał stanowisko sekretarza stanu w nowym gabinecie[1]. Wywołało to głębokie niezadowolenie w obozie przeciwnym, co doprowadziło do rozłamu – zwolennicy Andrew Jacksona i Martina Van Burena pozostali przy nazwie „demokratycznych republikanów”, natomiast zwolennicy Adamsa i Claya nazwali się „narodowymi republikanami”[3]. W czasie kadencji Adams naciskał na centralizację, co było sprzeczne z panującym trendem uniezależniania się stanów[4]. W wyborach prezydenckich w 1828 roku ubiegał się o reelekcję, ponownie mierząc się z Jacksonem[5]. Narodowych Republikanów popierali głównie urzędnicy państwowi, bankierzy, duchowni protestanccy oraz bogaci farmerzy z Południa[5]. Mimo to poniósł on porażkę, otrzymując poparcie wyłącznie w stanach Nowej Anglii[5]. Pomimo porażki siła Narodowych Republikanów wzrosła[3]. W 1832 roku wystawili kandydaturę Henry’ego Claya, który postulował utrzymanie protekcjonistycznych taryf celnych i popierał Drugi Bank Stanów Zjednoczonych[3]. Poparli go wyborcy z Connecticut, Delaware, Kentucky, Marylandu, Massachusetts i Rhode Island[6]. Zwycięstwo ponownie odniósł Andrew Jackson[6]. W latach 30. XIX wieku Narodowi Republikanie połączyli siły z konserwatystami, zwolennikami banku centralnego i antyjacksonistami (przeciwnikami ówczesnego prezydenta) i utworzyli Partię Wigów[3].
Wybory prezydenckie | Kandydat[uwaga 1] | Głosy powszechne | Głosy elektorskie |
---|---|---|---|
1824 | John Quincy Adams | 116 296[7] | 84[8] |
1828 | John Quincy Adams | 500 897[9] | 83[10] |
1832 | Henry Clay | 484 205[11] | 49[12] |