ORP Kopernik
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
ORP „Kopernik” – polski okręt hydrograficzny projektu 861 (w kodzie NATO: Moma) w służbie od 1971 do 2005 roku. Posiadał numer taktyczny 261. Jego nazwa pochodziła od Mikołaja Kopernika.
|
Ten artykuł od 2015-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
ORP „Kopernik” Porcie Wojennym Gdynia, po wycofaniu ze służby. | |
Historia | |
Stocznia | |
---|---|
Marynarka Wojenna | |
Wejście do służby |
20 lutego 1971 |
Wycofanie ze służby |
20 maja 2005 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
1540 t |
Długość |
73,3 m |
Szerokość |
10,8 m |
Zanurzenie |
3,6 m |
Napęd | |
2 silniki wysokoprężne o mocy po 1800 KM | |
Prędkość |
17 w |
Zasięg |
8000 mil morskich |
Załoga |
60 oficerów, podoficerów i marynarzy |
Okręt został zaprojektowany w Centralnym Biurze Konstrukcji Okrętowych nr 2 w Gdańsku i zbudowany w tamtejszej Stoczni Północnej. Głównym konstruktorem okrętu był mgr inż. Mieczysław Wyrostkiewicz. Budowniczym okrętu był inż. T. Lautenbach. Okręt wcielony został w skład zespołu okrętów hydrograficznych Marynarki Wojennej. Do służby wszedł 20 lutego 1971 roku, zastępując okręt hydrograficzny ORP „Bałtyk”. Z rąk dowódcy Marynarki Wojennej banderę otrzymał kmdr por. Franciszek Wróbel, a proporzec przejął kmdr por. Henryk Grzybek, kierownik maszyn na tym okręcie. Był to dla nich już kolejny etap służby na tym okręcie, bowiem obaj nadzorowali jego budowę od momentu położenia stępki. Honory matki chrzestnej okrętu pełniła Jadwiga Szczerbowska.
Od tej pory okręt wypełniał zarówno zadania hydrograficzne dla Marynarki Wojennej, jak i zadania naukowe dla instytucji państwowych. ORP „Kopernik” był w Marynarce Wojennej pierwszym z prawdziwego zdarzenia okrętem o I klasie międzynarodowej i nieograniczonym zakresie pływania. Między innymi w 1976 i 1978 roku odbył rejsy na Spitsbergen z ekipą naukową Polskiej Akademii Nauk, a w latach 1979-1980 pierwszą wyprawę geofizyczną Polskiej Akademii Nauk na Antarktydę. Okręt poszukiwał też złóż ropy naftowej, gazu i rzadkich metali.
ORP „Kopernik” był jednym z najintensywniej używanych polskich okrętów. W 1989 roku okręt odbył 159-dniowy rejs badawczy na Pacyfiku, w trakcie którego przebył 33 611 mil morskich (był to najdłuższy rejs polskiego okrętu, do czasu podróży ORP „Iskra” dookoła świata). W czasie 34 lat służby okręt przebył łącznie 302 530,8 mil morskich.
ORP „Kopernik” w momencie wejścia do służby posiadał bogaty i nowoczesny zestaw wyposażenia hydrograficznego, w tym stację hydrometeorologiczną GM-6, echosondy i miernik przepływu. Posiadał na pokładzie laboratoria hydrograficzne, hydrochemiczne, hydrologiczne i fotograficzne. Na rufie podczas przebudowy zabudowano wciągarkę oceanograficzną, posiadał ponadto wciągarkę hydrologiczną.
W latach: 1972, 1973, 1974, 1991[1] i 1996[1] zdobywał miano najlepszego okrętu Marynarki Wojennej w grupie okrętów specjalnych. Wchodził w skład Dywizjonu Zabezpieczenia Hydrograficznego, jego macierzystym portem była Gdynia.
Stocznia Północna w latach 1967-1976 jednostek takich zbudowała łącznie 32, w tym dla Związku Radzieckiego 29, dla Bułgarii jeden, jeden dla Jugosławii 1 oraz jeden (ORP „Kopernik”) dla Polski.
W 2001 roku ORP „Kopernik” wyruszył do Norwegii z załogami dla przejmowanych okrętów podwodnych typu Kobben. Po powrocie do kraju w 2002 roku został przebudowany na okręt-bazę okrętów podwodnych. Po zdjęciu wyposażenia badawczego, utworzono na nim pomieszczenia socjalne, magazynowe i warsztatowe, dla obsługi okrętów podwodnych i zakwaterowania ich załóg. 20 maja 2006 roku jednostkę skreślono z listy floty.
Okręt był wyposażony w dwa silniki wysokoprężne Zgoda – Sulzer ze Świętochłowic typ 6TD48 o mocy 1325 kW, każdy napędzający dwie śruby; prędkość okrętu wynosiła 17 węzłów, prędkość podróżna 15–16 węzłów. Okręt miał pomieszczenia klimatyzowane. Zapas wody był uzupełniany przez dobrze pracujący wyparownik (zastosowano pewne usprawnienie wymyślone przez załogę okrętu), który w warunkach pracy obu silników dostarczał duże ilości wody. Utrzymywano zbiornik wody słodkiej zawsze w stanie maksymalnego napełnienia.