SMS Breslau
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
SMS Breslau, potem Midilli – niemiecki krążownik lekki typu Magdeburg z okresu I wojny światowej. Zwodowany w stoczni Vulcan w Szczecinie, służył w Kaiserliche Marine (Marynarka Cesarstwa Niemieckiego), w jej Mittelmeerdivision na Morzu Śródziemnym (wraz z krążownikiem liniowym „Goeben”) od 1912 do 16 sierpnia 1914, kiedy przekazany został (wraz z „Goebenem”) imperium osmańskiemu; tam otrzymał imię „Midilli”[uwaga 1].
„Breslau” | |||
Historia | |||
Stocznia |
A.G. Vulcan | ||
---|---|---|---|
Położenie stępki |
1910 | ||
Wodowanie | |||
Kaiserliche Marine | |||
Nazwa |
SMS „Breslau” | ||
Wejście do służby |
1912 | ||
Imperium Osmańskie | |||
Nazwa |
„Midilli” | ||
Zatonął |
20 stycznia 1918 | ||
Dane taktyczno-techniczne | |||
Wyporność |
4550 ton | ||
Długość |
136 m | ||
Szerokość |
14 m | ||
Zanurzenie |
5,48 m | ||
Napęd | |||
4 śruby, 16 kotłów Schulz-Thorneycroft, 25 000 KM (19 MW) | |||
Prędkość |
27,5 węzłów | ||
Uzbrojenie | |||
po zbudowaniu: 12 dział kalibru 105 mm/45 dwie wyrzutnie torped kal. 483 mm 120 min jako „Midilli”: 8 × 150 mm 120 min 2 wyrzutnie torped kal. 483 mm | |||
Załoga |
370 | ||
|
Na początku I wojny światowej SMS „Breslau” wraz z SMS „Goeben” operowały na Morzu Śródziemnym. Otrzymały one zadanie zablokowania transportów wojsk z Algierii do Francji, ale wobec dużej koncentracji okrętów francuskich i brytyjskich mogły swoim nękającym ostrzałem jedynie utrudniać załadunek w algierskich portach Annaba (Bône) (4 sierpnia 1914) oraz Philippeville.
Przekazanie okrętów „Goeben” i „Breslau” w darze Turcji było posunięciem politycznym, skutecznie zachęcającym to państwo do przyłączenia się do I wojny światowej po stronie państw centralnych. Pomimo formalnego podniesienia na nich bandery tureckiej obydwa nadal obsadzone były marynarzami niemieckimi[uwaga 2]. Na SMS „Breslau” służył m.in. (w stopniu fähnricha – chorążego) Karl Dönitz, późniejszy dowódca Kriegsmarine. Okręty nadal popularnie były znane pod dawnymi nazwami, oraz są na ogół określane tak w literaturze. Przez większość wojny oba okręty działały na Morzu Czarnym. 19 stycznia 1918 otrzymały rozkaz przejścia przez Dardanele na Morze Śródziemne w celu podjęcia działań przeciw brytyjskiej Royal Navy.
Już następnego dnia, tj. 20 stycznia, doszło do bitwy morskiej nieopodal wyspy Imroz na Morzu Trackim. „Goeben” i „Breslau” zatopiły wówczas dwa monitory: HMS „Raglan” i M28, potem jednak weszły na pole minowe. O 8:33 „Breslau” wszedł na miny, która uszkodziła mu ster[1]. Jednocześnie, okręty były atakowane przez brytyjskie lotnictwo i według niektórych źródeł, „Breslau” otrzymał także jedno trafienie bombą[2]. „Goeben” podjął próbę rzucenia holu krążownikowi, lecz sam wszedł na minę i doznał uszkodzeń[uwaga 3]. Około godziny 9 „Breslau” wszedł na kolejne dwie miny, które zniszczyły rufową kotłownię i lewoburtową turbinę, powodując przechył na lewą burtę i przegłębienie na rufę[1]. Tonący już krążownik uderzył o 9:05 w jeszcze dwie miny, pod dziobem i na wysokości mostka, po czym zatonął[1]. Zginęło wówczas 330 członków jego załogi[potrzebny przypis]. Brytyjskie niszczyciele uratowały 172 członków załogi[1].