Sancho IV (król Nawarry)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Sancho IV Garcés nazywany Szlachetnym albo z Peñalén (jęz. hiszp. Sancho IV Garcés el de Peñalén/el Noble, ur. ok. 1038 – zm. 4 czerwca 1076 w Peñalén[1]) – król Nawarry w latach 1054–1076.
król Nawarry | |
Okres |
od 15 września 1054 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca |
Alfons VI (część terytorium: La Rioja, Logrono i Calahora) / Sancho Ramirez (na reszcie terytorium, zachował tytuł króla Nawarry) |
Dane biograficzne | |
Dynastia |
Jimenez |
Data urodzenia |
ok. 1038 |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec |
Garcia III Sanchez |
Matka |
Stefania de Foix |
Rodzeństwo |
Urraka |
Żona |
Placencia normandzka |
Dzieci |
Garcia |
Najstarszy syn króla Nawarry Garcii III Sancheza i Stefanii de Foix, córki Bernarda Rogera Foix, założyciel domu de Foix i pierwszy hrabia Foix. Już mając około 14 lat przejął władzę w Nawarze po tym, jak jego ojciec został zamordowany przez swego brata, Ferdynanda w bitwie pod Atapuerca, który następnie zmusił Sancho do złożenia hołdu[2]. Początkowo regentką była jego matka, która kontynuowała politykę Garcii, m.in. wspierając monaster w Nájera, gdzie pochowano kilku monarchów z Nawarry.
Razem ze swoim wujem Ramiro I zmusił al-Muqtadira, władcę Saragossy, do przyjęcia jego zwierzchnictwa i płacenia trybutu.
Przez całe swoje panowanie był skonfliktowany z Kastylią, która chciała odzyskać Burebę (okolica Briviesca) i Alta Roję – tereny zajęte przez Garcię III, a utracone przez Ferdynand I Wielkiego. Ekspansjonistyczne dążenia syna ostatniego, Sancho Mocnego, sprowokowały w latach 1065-1067 konflikt, zwany wojną trzech Sancho (wszyscy byli wnukami Sancho III Wielkiego): Sancho IV z Nawarry, Sancho Ramireza z Aragonii i Sancho II Mocnego z Kastylii. Sojusz Sanchów z Nawarry i Aragonii nie powstrzymały wojsk dowodzonych przez słynnego Cyda i Nawarra utraciła na rzecz Kastylii Alta Roję, Burebę i Arabę.
Zginął 4 czerwca 1076 roku podczas polowania pod Peñalén, podczas którego zmówione rodzeństwo (najstarsza siostra Ermesinda i drugi co do starszeństwa brat Ramiro) zepchnęli go ze skały, prawdopodobnie na żądanie Alfonsa VI Mężnego. Po jego śmierci tereny Nawarry zajął jego kuzyn Sancho Ramirez z Aragonii, zapoczątkowując półwieczną kontrolę aragońską nad terytorium. Wkrótce tereny państwa najechał Alfons i ostatecznie uzyskał ziemie: La Rioja, Logrono i Calahora. Sancho IV uznawany jest za władcę mało znaczącego[3].