Smarkata
struga, prawobrzeżny dopływ Trześniówki / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Smarkata – struga, prawobrzeżny dopływ Trześniówki[1] o długości 17 km. Ma źródła we wsi Hadykówka[2]. Płynie na północny zachód przez Puszczę Sandomierską[2]. Smarkatą zasilają dopływ z Chlistaw, dopływ z Kamionki[3], kanał Korczak i rów Gawrynówka[1]. Koryto Smarkatej na nieuregulowanym, środkowym odcinku jest meandrujące. 75% długości koryta zostało uregulowane na początku XX wieku[3]. Dno strugi jest piaszczyste, miejscami gliniaste[4]. Smarkata jest rzeką o wodach wysokiej klasy czystości[5]. W jej dolinie występują liczne starorzecza oraz dwa torfowiska niskie o powierzchni 7 ha[3]. Podkarpackie Towarzystwo Przyrodników Wolne Rzeki proponowało utworzenie rezerwatu przyrody o powierzchni 195,8 ha[6], obejmującego siedmiokilometrowy odcinek Smarkatej[3]. Ostatecznie w 2024 powołano rezerwat przyrody Dolina Smarkatej o powierzchni 55,94 ha.
Meandrujące, nieuregulowane koryto Smarkatej w środkowym biegu. | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Struga | |
Długość | 17 km |
Źródło | |
Miejsce | Hadykówka |
Ujście | |
Recypient | Trześniówka |
Miejsce | |
Współrzędne | |
W dolinie Smarkatej stwierdzono występowanie ponad 300 gatunków zwierząt, roślin, śluzowców i grzybów[3]. Występują tu m.in. następujące gatunki zwierząt objęte ścisłą ochroną: modraszek telejus, modliszka zwyczajna, wilga zwyczajna, grubodziób zwyczajny, sóweczka, żuraw, gąsiorek, dzięcioł średni, strzyżyk zwyczajny, dzięcioł duży, kowalik zwyczajny, bogatka, puszczyk, gatunki objęte częściową ochroną: rak szlachetny, żaba trawna, śliz pospolity, bóbr europejski i wydra europejska. Z pozostałych gatunków występują m.in.: karaś pospolity, karaś srebrzysty, okoń pospolity, łoś euroazjatycki, lis rudy, sarna europejska, dzik euroazjatycki, kuna leśna, jeleń szlachetny. Florę doliny Smarkatej reprezentują m.in. następujące gatunki roślin częściowo chronionych: gajnik lśniący, płonnik pospolity, torfowiec frędzlowany, torfowiec błotny, bagno zwyczajne, pływacz zwyczajny, wawrzynek wilczełyko, widłak jałowcowaty i widłak goździsty[3].