Sobieska Wola Pierwsza
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Sobieska Wola Pierwsza – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubelskim, w gminie Krzczonów[4][6]. Wieś stanowi sołectwo gminy Krzczonów[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 555 mieszkańców[8]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego. Częścią wsi jest przysiółek Kolnia Zakrzyże, położona na drodze w kierunku Krzczonowa Trzeciego.
wieś | |||
Dwór w Sobieskiej Woli | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | |||
Gmina | |||
Liczba ludności (2021) | |||
Strefa numeracyjna |
81 | ||
Kod pocztowy |
23-110[3] | ||
Tablice rejestracyjne |
LUB | ||
SIMC |
0384259[4] | ||
50°57′58″N 22°47′14″E[5] | |||
|
Położona jest na Wyniosłości Giełczewskiej, 35 km na południowy wschód od Lublina w Krzczonowskim Parku Krajobrazowym. Wieś leży w górnym biegu rzeki Giełczew.
Miejscowość była gniazdem domu Sobieskich herbu Janina, którzy pochodzili z Sobieszyna (stąd ich nazwisko) i od nich nazwę wzięła Wola Sobieska. Sobieska Wola (wówczas Wola Sobieska) w latach 1668–1673 stała się oficjalną nazwą dóbr i wsi.
Znajduje się tam zespół dworsko-parkowy. Rezydował w nim sam król Polski, Jan III Sobieski. Przebywał tam nieopodal Marysieńki.
Sebastian Sobieski (syn Stanisława, a wnuk Mikołaja z Sobieszyna), żeniąc się z Barbarą Giełczewską stał się pierwszym z Sobieskich dziedzicem miejscowości z czasem nazwanej Wolą Giełczewską, a następnie Wolą Sobieskich (Sobieską), którą władali kolejno jak wynika z genealogii tego rodu, Jan Sobieski senior i jego syn Marek – senator, chorąży nadworny koronny, kasztelan i wojewoda lubelski – dziadek przyszłego króla Jana Sobieskiego.
Stary, drewniany dwór należący do Sobieskich, będący następnie w prywatnych rękach został w 1939 roku rozebrany, ze względu na zły stan techniczny, a murowaną przy nim stojącą część poddano gruntownemu remontowi. Do II wojny światowej istniał dwór z pełnym wyposażeniem budynków gospodarczych usytuowanych na południowy zachód od dworu. We wschodniej części stał młyn na usypanej grobli. W niewielkiej odległości od dworu za parkiem były czworaki dworskie, w których mieszkała służba. Dojazd do dworu był od strony północnej, drogą prowadzącą przez wieś i osadę młyńską wzdłuż stawów przy rzece Giełczwi obok ściany parku w alei starych, do dziś rosnących lip z dawnych czasów. Po II wojnie światowej na podstawie dekretu o reformie rolnej PKWN z 1944 roku cały kompleks dworski, jak i ziemia przylegająca do niego została zabrana i znacjonalizowana. Kolejne lata stanowią okres dewastacji i sukcesywnego popadania w ruinę. Budynek w tym czasie nie był remontowany i służył jako ośrodek zdrowia, poczta, biblioteka oraz sklep. W roku 2003 dwór został sprzedany, nowy właściciel odnowił cały obiekt.