St Kilda
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
St Kilda (gael. Hiort) – odizolowany archipelag odległy o 64 kilometry (40 mil) na północny zachód od North Uist w północnej części Oceanu Atlantyckiego. Terytorialnie wyspy wchodzą w skład szkockich Hebrydów Zewnętrznych i są ich najbardziej na zachód wysuniętą częścią[2]. Największą z wysp jest Hirta, której klify są najwyższymi w Wielkiej Brytanii. Gaelickojęzyczna ludność prawdopodobnie nigdy nie przekraczała 180, a po 1851 stu mieszkańców. Wszystkich mieszkańców wyspy ewakuowano w 1930 r. Obecnie zamieszkuje ją jedynie personel wojskowy i pracownicy National Trust[3]. Administracyjnie wyspy należą do Comhairle Na h-Eileanan Siar[4].
Zobacz też: inne znaczenia. |
Zdjęcie satelitarne | |||
Kontynent |
Europa | ||
---|---|---|---|
Państwo | |||
Akwen | |||
Wyspy |
Hirta, Soay, Boreray, Dùn, Stac an Armin, Stac Lee, Stac Levenish, Stac Biorach | ||
Liczba wysp |
8 | ||
Powierzchnia |
8,546 km² | ||
Populacja • liczba ludności |
| ||
Mapa | |||
57°49′04″N 8°35′52″W | |||
|
Pochodzenie nazwy St Kilda do dziś budzi wiele wątpliwości. Dziedzictwo kulturowe wyspy obejmuje liczne zabytki architektury, w tym z czasów prehistorycznych. Pierwsze pisemne wzmianki o archipelagu pochodzą z okresu późnego średniowiecza. Na wyspie Hirta w XIX wieku odbudowano średniowieczną wioskę, jednak względy religijne, turystyka oraz wpływ I wojny światowej doprowadziły do rozpadu lokalnej społeczności i ostatecznie do całkowitej ewakuacji wyspy w 1930 roku[5]. Historia archipelagu często była natchnieniem dla artystów, powstała nawet na jej temat współczesna opera[6]. W 1957 założono tu niewielką bazę wojskową[7].
Cały archipelag należy do funduszu National Trust for Scotland. W 1986 roku jako czwarty obiekt w Szkocji wyspy zostały umieszczone na liście światowego dziedzictwa UNESCO i jest jednym z niewielu miejsc na świecie, które łączy w sobie niepowtarzalną wartość przyrodniczą i kulturową[8]. Wyspy są lęgowiskiem wielu ważnych gatunków ptaków wodnych, takich jak głuptaki (Morus bassanus), maskonury (Fratercula arctica) czy fulmary (Fulmarus glacialis). Miejscowy strzyżyk Troglodytes troglodytes hirtensis i mysz polna Apodemus sylvaticus hirtensis to endemiczne podgatunki występujące tylko w tym rejonie[3].
Obecnie w sezonie letnim na wyspach pracują grupy ochotników, zajmujących się rekonstrukcją wielu zniszczonych budynków, dawno opuszczonych przez rdzennych mieszkańców.