Stołówka (polana)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Stołówka – duża polana na grzbiecie łączącym szczyty Błatnia (917 m) i Stołów (1035 m) w Beskidzie Śląskim, administracyjnie w granicach wsi Brenna w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Brenna[1].
Stołówka znajduje się na wysokości około 850–917 m na południowym stoku między szczytem Błatniej a przełęczą między Błatnią a Stołowem[1]. Rozciąga się z niej jedna z najładniejszych panoram w Beskidzie Śląskim i często zatrzymują się na niej turyści do odpoczynku i podziwiania widoków. Grzbietem przez polanę schodzi szeroka droga, którą wiedzie szlak turystyczny, a wschodnim skrajem polany na południe schodzi ścieżka do niżej położonej polany na Bukowym Groniu[2](na mapie Geoportalu oznaczona jest jako Bukowy Groń). Polana ta była kiedyś ośrodkiem pasterstwa. Stały na niej szałasy, domy i zabudowania gospodarcze, obecnie niektóre z nich przerobiono na domki letniskowe[2].
Stołówka, podobnie jak inne grzbietowe polany Beskidu Śląskiego, była dawniej halą pasterską, utworzoną przez koczowniczy lud Wołochów, na Śląsku nazywanych wałachami. W poszukiwaniu nowych pastwisk wędrowali oni grzbietami Karpat i wyrabiali polany metodą cyrhlenia. Potem stopniowo mieszali się z miejscową ludnością, a pozostałością po nich są liczne w Karpatach nazwy wołoskiego pochodzenia i tradycja wypasu owiec i wyrobu serów (szałaśnictwo)[2].