Studia trzeciego stopnia (studia doktoranckie, studia doktorskie^[1][2]) – w myśl uchylonej ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym studia umożliwiające uzyskanie zaawansowanej wiedzy w określonej dziedzinie lub dyscyplinie nauki, przygotowujące do samodzielnej działalności badawczej i twórczej. Kształcenie na studiach doktoranckich kończyło się uzyskaniem kwalifikacji trzeciego stopnia (w Polsce absolwent otrzymuje Świadectwo ukończenia studiów doktoranckich^[3]). Ukończenie studiów trzeciego stopnia nie oznaczało uzyskania stopnia naukowego doktora, należy jednak wskazać, że studia doktoranckie stwarzały warunki do przygotowania rozprawy doktorskiej^[4]. Studia doktoranckie mogły być prowadzone przez uprawnione jednostki organizacyjne uczelni, instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, instytut badawczy lub międzynarodowy instytut naukowy działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W Polsce studia doktoranckie trwały nie krócej niż 2 lata i nie dłużej niż 4 lata, z możliwością przedłużenia w uzasadnionych przypadkach o 2 lata (np. prowadzenia długotrwałych badań naukowych)^[5].

W Polsce w roku akademickim 2011/2012 w ramach studiów doktoranckich kształciły się 40 263 osoby, w tym 29 943 w trybie stacjonarnym i 10 320 w trybie niestacjonarnym^[6].

Nauka na studiach doktoranckich wymagała ukończenia studiów II stopnia lub jednolitych studiów magisterskich.

Studia doktoranckie czy doktorskie

W obiegu językowym funkcjonują dwa warianty wyrażenia: „studia doktoranckie” i „studia doktorskie”, przy czym zapis w Rozporządzeniu podaje sformułowanie „studia doktoranckie”^[5] (mniej konsekwentne, gdyż podobnie jak studia magisterskie kończą się uzyskaniem dyplomu magistra, tak studia doktorskie prowadzą do stopnia doktora, a nie doktoranta). Wielki Słownik Języka Polskiego nie zarejestrował słów „doktorancki”, „doktoranckie”^[7].

Zobacz też

• studia I stopnia
• studia II stopnia
• aspirantura
• Deklaracja Bolońska