Tradycyjna medycyna chińska
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Tradycyjna medycyna chińska (chiń. upr. 中医; chiń. trad. 中醫; pinyin Zhōngyī) to styl medycyny tradycyjnej powstały na fundamentach ponad 2500-letniej chińskiej tradycji praktyk medycznych i zawiera różne formy medycyny ziołowej, akupunkturę, masaże, ćwiczenia Qigong i terapie dietetyczne[1], a ostatnio także wpływy medycyny konwencjonalnej. Tradycyjna medycyna chińska jest szeroko stosowana w Chinach[1] (gdzie od dawna stanowi standard usług medycznych), ale staje się coraz bardziej powszechna w Europie i Ameryce Północnej (jako uzupełniająca medycyna alternatywna)[1].
Ten artykuł opisuje teorie, metody lub czynności niezgodne ze współczesną wiedzą medyczną. |
Jednym z głównych założeń tradycyjnej medycyny chińskiej jest to, że energia witalna ciała (chiń. upr. 气; chiń. trad. 氣; pinyin Qì) krąży przez kanały zwane meridianami, które mają rozgałęzienia powiązane z różnymi organami ciała[2]. Koncepcja ciała i choroby używana w tradycyjnej medycynie chińskiej ma starożytne podstawy i kładzie nacisk na procesy dynamiczne nad strukturą materiałową, w czym podobna jest do europejskiej teorii humoralnej[3]. Badania naukowe nie znalazły histologicznych ani fizjologicznych dowodów na koncepcje tradycyjnej medycyny chińskiej, takich jak qi, meridiany, czy punkty akupunktury[4][5][6].
Teoria tradycyjnej medycyny chińskiej nie jest oparta na wiedzy naukowej, ponadto osoby praktykujące jej metody nie zgadzają się ze sobą co do sposobów diagnozy i leczenia[2]. Efektywność chińskiej medycyny ziołowej jest słabo przebadana i udokumentowana[7]. Istnieją obawy odnośnie do ilości potencjalnie toksycznych roślin, części zwierząt i minerałów w środkach medycyny chińskiej[8], np. kwas arystolochowy występujący w wielu ziołach tradycyjnej medycyny chińskiej został powiązany z chorobami nerek i różnymi odmianami raka[9]. Poza tym istnieją obawy odnośnie do nielegalnego handlu i transportu zagrożonych gatunków, takich jak nosorożce i tygrysy, oraz traktowania specjalnie hodowanych do tych celów zwierząt, np. niedźwiedzi[10]. Analiza kosztów-efektywności wykazała, że badania w tradycyjnej medycynie chińskiej mają niski poziom dowodowy i dotychczas nie wykazały korzystnych wyników[11]. Prowadzone są badania farmaceutyczne nad potencjalnym użyciem środków tradycyjnej medycyny chińskiej w nowych lekach, z małą ilością pozytywnych rezultatów[12]. Artykuł wstępny w czasopiśmie „Nature” opisał tradycyjną medycynę chińską jako powiązaną z pseudonauką i stwierdził, że większość jej zabiegów nie ma logicznego mechanizmu działania[12]. Zwolennicy tradycyjnej medycyny chińskiej twierdzą, że badania jak do tej pory nie odkryły najważniejszych cech tej medycyny, takich jak nieznane interakcje pomiędzy różnymi składnikami i skomplikowanymi systemami biologicznymi[12].