Ulica Grodzka w Krakowie
ulica w Krakowie / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Ulica Grodzka w Krakowie?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Ulica Grodzka – jedna z najstarszych ulic Krakowa, była fragmentem szlaku handlowego wiodącego z południa na północ. Przed lokacją Krakowa był to trakt z Węgier i Czech w stronę Mazowsza i Wielkopolski[1]. Stanowi część Drogi Królewskiej, którą przejeżdżali królowie polscy udający się na Wawel. Jej nazwa występuje już w dokumentach miejskich z drugiej połowy XIII wieku.
Stare Miasto | |||
Widok odcinka między Rynkiem Głównym a skrzyżowaniem z ulicą Dominikańską w kierunku południowym. | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Miejscowość | |||
Długość |
650 m | ||
Plan | |||
Przebieg | |||
50°03′26,5″N 19°56′17,3″E | |||
|
Ulica rozpoczyna się w jednym z rogów Rynku Głównego i biegnie w kierunku południowym. W 1/3 długości znajduje się plac, który po wschodniej stronie nosi nazwę placu Dominikańskiego (mieści się przy nim kościół dominikanów), a po zachodniej – placu Wszystkich Świętych (na pamiątkę nieistniejącego już kościoła Wszystkich Świętych). Od placów odchodzą odpowiednio ulice Dominikańska i Franciszkańska. Dalej ulicę przecinają ulice Poselska i Senacka. Naprzeciwko kościoła św. św. Piotra i Pawła znajduje się plac św. Marii Magdaleny. Ulica Grodzka kończy się pod Wawelem, gdzie znajduje się ul. św. Idziego i plac im. ojca Adama Studzińskiego.
W okresie przedlokacyjnym przy tej ulicy skupiały się zabudowania osady zwanej Okołem z centrum przy romańskim kościele św. Andrzeja. Znajdowały się przy niej dziś już nieistniejące świątynie: św. Marii Magdaleny i Wszystkich Świętych. Ulica kończyła się bramą Grodzką, za którą prowadził gościniec ku Stradomowi i do przeprawy przez Wisłę mostem Królewskim.
Lewa strona ulicy na odcinku: Rynek Główny–plac Dominikański została po pożarze w 1850 cofnięta nieco w głąb. Dzięki temu ulica stała się szersza i bardziej reprezentacyjna. Przed pożarem ulica była o 1/3 węższa, co znacznie utrudniało ruch publiczny.
Na skwerze u zbiegu ulic Grodzkiej i Podzamcze stał niegdyś dom kapitulny zwany „Dębno”. Pod koniec XIX w., na fali gwałtownego i chaotycznego rozwoju budownictwa miejskiego, w miejscu tym (wówczas ul. Grodzka nr 71) wzniesiono kamienicę czynszową „Dębno”, której nazwa nawiązywała do dawnej budowli. Okazały, masywny i długi korpus dwupiętrowego gmachu zasłaniał od strony ul. Grodzkiej część Wawelu z Kurzą Stopką. Kamienica „Dębno” przestała istnieć na przełomie lat 1940/1941, kiedy to okupacyjne władze niemieckie przystąpiły do realizacji własnej koncepcji porządkowania otoczenia Wawelu[2].
Ulica Grodzka jest pierwszym elementem dawnego traktu węgierskiego. Jej przedłużeniem jest ulica Stradomska.