Utopia (utwór)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Utopia, właśc. Libellus aureus nec minus salutaris quam festivus de optimo Reipublicae statu de que nova insula Utopia (łac. Książeczka zaiste złota i niemniej pożyteczna jak przyjemna o najlepszym ustroju państwa i nieznanej dotąd wyspie Utopii) – książka z roku 1516 napisana przez Tomasza Morusa przedstawiająca idealne państwo i system społeczny.
|
Ten artykuł od 2020-09 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Drzeworyt ilustrujący pierwsze wydanie książki | |
Autor | |
---|---|
Wydanie oryginalne | |
Język | |
Data wydania |
Tomasz Morus był przeciwny skupianiu wszelkiej władzy w rękach zamożnych ludzi – według niego stanowiło to najważniejsze źródło zła w społeczeństwie. Jego propozycja polegała na równości i wspólnocie w posiadaniu majątków, a własność prywatna i pieniądz w ogóle nie powinny istnieć. Gospodarka Utopii była oparta na rolnictwie, więc każdy mieszkaniec musiał zajmować się ziemią (z wyjątkiem tych, wybranych do pracy naukowej). Obywatele Utopii spędzali dzień według określonego przez władzę porządku pracy i odpoczynku. W założeniu Morusa władza stoi na czele państwa, ale nie ma mocy nieograniczonej. Władający wybierani są na całe życie, a jeśli któryś z nich przejawia skłonności tyrana – od razu jest usuwany ze stanowiska. Najważniejszą cechą władcy jest jego sympatia wśród obywateli – nie może wzbudzać ich nienawiści. W Utopii wszyscy muszą pracować, ale tylko 6 godzin dziennie, żyć skromnie, mają takie samo jedzenie i ubiór. Istnieje niewolnictwo, ale niewolnikami są tylko przestępcy i jeńcy wojenni. Cenią moralność przede wszystkim. Za cudzołóstwo karzą niewolnictwem. Nie znają pieniądza. Ustrój jest tu hierarchiczny i demokratyczny – na dole piramidy społecznej jest rodzina, potem 30 rodzin wybiera 1 urzędnika, nad 10 urzędnikami stoi protofilarcha, a na szczycie jest sam książę. Prawa są tu nieliczne i proste. Panuje tolerancja religijna, jest kilka religii, lecz zabroniony jest ateizm. Za fanatyzm religijny grozi wydalenie z wyspy. Kapłanami mogą być też kobiety. Kapłan jest wybierany przez wiernych, nie ma przywilejów i nie obowiązuje go celibat.